 |
|
İran İnqilab Keşikçiləri Korpusunun (SEPAH) generalları və Əsəd rejiminin yüksək səviyyəli komandirləri Dəməşqdə hakimiyyətə gələn yeni qüvvələri devirmək planını müzakirə etmək üçün Nəcəfdə gizli görüş keçiriblər.
“Türkiyə” qəzeti xəbər verir ki, SEPAH-ın keçmiş komandanı, İranın Dəməşqdəki son səfiri general-mayor Hüseyn Əkbərinin rəhbərlik etdiyi 4 nəfərlik heyət ötən həftə Nəcəfdən olan iş adamına məxsus villada keçirilən görüşdə iştirak edib.
Nəşrin yazdığına görə, SEPAH komandanı Əmir Əli Hacızadənin də iştirak etdiyi iclasda Tehran Xüsusi Kəşfiyyat Əməliyyatları Direktoru, həmçinin Əsəd rejiminin komandirləri olmuş general-mayor Əsəd əl-Əli, general-mayor Məhəmməd Huluf, briqada generalı Adil Serhan, briqada generalı Abdullah Menaf əl-Həsən və briqada generalı Məhəmməd Sermini iştirak edib.
İclasda Suriyanın yeni prezidenti Əhməd Şaraya qarşı sui-qəsd cəhdi müzakirə edilib.
Nəşr onu da qeyd edib ki, toplantıda çevriliş planının “yol xəritəsi” müəyyənləşdirilib.
“Yol xəritəsi”in ilk mərhələsində Suriyanın Suveyda, Latakiya, Tartus, Homs, Rakka, Haseke və Deyr əz-Zor bölgələrində dini və etnik zəmində iğtişaş yaratmaq nəzərdə tutulur.
İranlı generallar Suriya generallarına şərqdəki Deyr əz-Zor-əl-Bukamal və Həsəkə-əl-Qaim-Rabia-Malikiye qapılarından silah, sursat, terror və logistik dəstək vəd edib, qərbdə lazım olan hər şeyin Homs-Quseyr və Tartus və Latakiya şəhərlərindən dəniz yolu ilə təmin ediləcəyini vəd ediblər. İranlı generallar bütün məsələlərdə PKK ilə həmfikir olduqlarını və yaxın vaxtlarda Suriyada bəzi təəccüblü hadisələrin inkişaf edəcəyini bildiriblər. Əsəd generalları da PKK ilə təmaslarının davam etdiyini və hər cür əməkdaşlığın mümkün olduğunu bildiriblər.
Digər tərəfdən, Latakiya, Cəbəl Ələviyyun, Sahel və Tartusda 50-dən çox anbarın olduğu və çoxlu kiçik qrupların üsyana hazırlaşdığı bildirilir. Bu prosesə “Hizbullah”ın da dəstək verəcəyi qeyd olunub.
Qərbi Azərbaycan İcmasının Qadınlar Şurasının təşkilatçılığı ilə ABŞ, Kanada, Niderland, İngiltərə, Almaniya, Türkiyə, Qazaxıstan, Özbəkistan kimi 20-yə yaxın ölkədə yaşayan və öz ölkəsinin ictimai-siyasi həyatında fəal mövqe tutan Qərbi Azərbaycan əsilli Qadınların iştirakı ilə (ZOOM) online konfrans keçirilmişdir“Yeni Gundem” xəbər verir ki, konfrans “Qərbi Azərbaycana Qayıdış konsepsiyası: Qadınların rolu və vəzifələri” mövzusuna həsr edilmişdir. Konfransı QAİ-nin Qadınlar Şurasının sədri, millət vəkili Məlahət İbrahimqızı açaraq, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti, Müzəffər Ali Baş Komandan möhtərəm cənab İlham Əliyevin xeyir duası ilə yaradılmış Qərbi Azərbaycan İcmasının fəaliyyəti, Qərbi Azərbaycana Qayıdış Konsepsiyası haqqında ətraflı məlumat verdi. Məlahət İbrahimqızı Konsepsiyada da qeyd edildiyi kimi 1987-91-ci illərdə Qərbi Azərbaycandan erməni vandalları tərəfindən qovulmuş, deportasiya və etnik təmizləməyə məruz qalmış 300 min azərbaycanlının pozulmuş hüquqlarının sülh yolu ilə, beynəlxalq hüquq çərçivəsində, ləyaqətli şəkildə bərpası üçün bu problemin dünya ictimaiyyətinə və beynəlxalq təşkilatlara çatdırılmasında qadınların rolunun danılmaz olduğunu vurğuladı. O, bu məsələdə xaricdə yaşayan Qərbi Azərbaycanlıların, xüsusilə də qadınların iştirakının zəruriliyini qeyd etdi. Məlahət İbrahimqızı çıxışında Azərbaycan Respublikasının Prezidentinin söylədiyi “Qarabağ problemi kimi Qərbi Azərbaycana qayıdışın da Azərbaycan xalqının vahid ideologiyasıdır” fikirlərini xatırladaraq, dünyanın fərqli ölkələrində yaşayan Qərbi Azərbaycan əsilli fəal qadınların bütün mötəbər kürsülərdə və platformalarda haqq səsinin daha ucadan səsləndirmələrinin zamanın tələbi olduğunu bildirdi. O qeyd etdi ki, ancaq erməni cinayətkarları tərəfindən Qərbi Azərbaycan qadınlarının pozulmuş hüquqlarının dünyada təbliği və xalqımızın yüzilliklərboyu Qərbi Azərbaycanda yaratmış olduğu mədəni və tarixi irsin müdafiəsi məqsədilə sistemli şəkildə təşkil edilən müxtəlif tədbir və layihələrlə müvafiq beynəlxalq təşkilatlar qarşısında ciddi məsələlər qaldırıla bilər. Qərbi Azərbaycan İcmasının Qadınlar Şurasının Beynəlxalq əlaqələr və əməkdaşlıq üzrə İşçi Qrupunun sədri, millət vəkili Tənzilə Rüstəmxanlı Qərbi Azərbaycan İcmasının Qadınlar Şurasının beynəlxalq fəaliyyətinin qurulmasında xaricdə yaşayan Qərbi Azərbaycan əsilli xanımların məlumat bazasının yaradılmasının əhəmiyyətindən danışdı. Çıxış edənlərin hər biri Azərbaycan Respublikasının Prezidenti möhtərəm cənab İlham Əliyevə Qərbi Azərbaycan İcmasının yaradılmasında və fəaliyyətində göstərdiyi misilsiz və tarixi xidmətlərinə görə təşəkkürlərini bildirməklə bu haqlı və ədalətli mübarizədə onun ətrafında sıx birləşməyi, güc və el birliyi ilə üzərlərinə düşən hər bir tapşırığı etməyə hazır olduqlarını bildirdilər. Əslən Çəmbərək rayonundan olan və ABŞ-da Tibb təhsili almış və hazırda Kanadada Alberta Health Services infeksion xəstəxanasında həkim işləyən və bu ölkənin ictimai-siyasi həyatında fəal iştirak edən Ruziyə Ramazanova, Niderlandın Amsterdam şəhərində yaşayan BSO Niderland məktəb sonrası bağça müəssisəsində pedaqoji işçi işləyən, ictimaiyyətçi Bənövşə Əzizova, həmin ölkədə yaşayan ictimaiyyətçi, Pameijer şirkətinin Sosial Psixiatriya şöbəsində Sosioloji psixoloji yönləndirmə mütəxəssisi Gülnarə Əliyeva, İngiltərənin London şəhərində yaşayan, BEAS British Europe Azerbaijan Schoolda Piano müəlliməsi işləyən və ictimaiyyətçi Vüsalə Babayeva, Almaniyanın Bonn şəhərində yaşayan, sahibkar və ictimaiyyətçi Naibə Abdullayeva, Türkiyədən jurnalist , bloqer, ictimaiyyətçi, Durak Türk TV-nin aparıcısı Nigar Ögeday, Memorial Antalya xəstəxanasının həkimi, MHP-nin üzvü Əsmayə Novruzova Özermenoğlu, hüquqşünas vəkil Eda Günday, Dənizlidə müəllimə işləyən, Birleşmiş Milletler Küresel Okullar Programı müdafiəçisi Elif Selçuk, 9 Eylül Universiteti Komputer elmləri bölümünün dosenti Rəsmiyyə Nəsibova, Özel İzmir Amerikan kollecində İB Biologiya müəlliməsi Özlem Ercan, Qazaxıstanın Aktau şəhərində1 saylı liseydə metodist və direktor müavini, tanınmış pedaqoq və ictimaiyyətçi Rəfiqə Nəsibova, Özbəkistanın Daşkənd şəhərindən Özbəkistan Səhiyyə Nazirliyinin idarə rəisi, Səhiyyə layihələri mərkəzinin Layihə ofisinin baş mütəxəssisi, Harvard məzunu, professor Guzalya Məmmədova, Daşkənd İnformasiya Texnologiyalar Universitetinin müəlliməsi Rubabə Əliyeva və digər çıxış edənlər 44 günlük Vətən müharibəsində qazanılan möhtəşəm Qarabağ Zəfərindən sonra Azərbaycan xalqının vahid ideologiyasına çevrilmiş Qərbi Azərbaycana Qayıdış ideyası ətrafında birləşməsini alqışlayaraq, tezliklə möhtərəm Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə tarixi torpaqlarımız üzərində itirilmiş hüquqların bərpa olunacağına inandıqlarını bildirdilər. Qayıdış konsepsiyasında əks olunmuş məqsəd və vəzifələrin Qərbi Azərbaycan əsilli qadınların da ən müqəddəs vəzifəsi olduğunu vurğalayan çıxışçılar, ən qısa zamanda Qadınlar Şurasının xaricdə yaşayan qadın soydaşlarımızla birgə fəaliyyətin yol xəritəsinin və irəli sürülmüş təkliflər əsasında hazırlanmış Fəaliyyət Planın müzakirə etmək üçün növbəti konfransın gündəliyinə salınmasını xahiş etdilər.
Türkmənçay müqaviləsi barədə çox alimlərdə fikir var ki, Rusiya imperiyasının Qacar dövləti ilə saziş imzalayıb, Azərbaycanı iki yerə parçalamaqda məqsədi indiki İran ərazisinə Hindistanın Kəlküttə və Mədrəs şəhərlərində dörd qaraçı tayfasının birləşməsindən yaranan, indi “erməni” adlanan boşaların Azərbaycan torpaqlarına köçürülməsi olub.
Axar.az xəbər verir ki, iİllərdir də hər kəs bu barədə danışanda bunu iddia edirlər.
Lakin əslində hadisələr ilkin zamanda bu cür planlaşmamışdı. Türkmənçay müqaviləsinin imzalanmasında əsas hədəflərdən biri indiki İranda yaşayan və bura Hindistandan köçürülən qaraçıların Osmanlı dövlətinin 13 vilayətinə köçürülməsi barədə razılaşma idi.
Rusiyanın bu planı Osmanlı torpaqlarında qaraçıları yerləşdirib erməni adı ilə oranı ikiyə parçalamaq idi. Çünki o dövrdə bölgədəki üç dövlət - Rusiya, Osmanlı və Qacarlar bir-birinə düşmən idi. Bura hər üç dövlətin marağındaydı. Amma dünyanı idarə edən Britaniya idi, xəritəni o müəyyən edir və təsdiqləyirdi. Tarixin ayrı-ayrı dövrlərində bir-biri ilə müharibə edən bu üç dövlətin əsas hədəfi Azərbaycanı ələ keçirmək idi. Rusiyanın Türkmənçay müqaviləsinə qədər Azərbaycanla bağlı hazır proqramı vardı, buranı tamamilə işğal etməyi hədəfləyirdi.
Türkmənçay müqaviləsinin bizə təqdim olunan mətni orijinal deyil. Eyni zamanda, İran və Rusiya mənbələrində olanlar da orijinal deyil. Müqavilənin hazırda orjinal sayılan nüsxəsi fransız dilində olandır və orda olan maddələr rus dilinə çevriləndə aşağıdakı dəyişiklər görünür:
1. Türkmənçay müqaviləsi Peterburqdan Qriboyedov və digər rus hərbçi və diplomatlara çatandan sonra 4-cü və 13-cü maddələr tamamilə dəyişir, 14-cü maddədə qeyd edilən: “Hər iki tərəfin bir dövlətdən o birinə keçmiş və ya bundan sonra keçəcək təbəələri onların keçdiyi hökumətin icazə verdiyi hər yerdə yurd sala və yaşaya bilər” - sözünə erməni adı salınır.
Qeyd edim ki, bu, sırf qaçqınlarla bağlıdır ki, qaçqınların az hissəsi ermənilər idilər. Qalanı xanlıqlardan İrana köçən türklər idi.
2. 12-ci və 15-ci maddələr isə Peterburq nüsxəsində yox idi.
3. 4-cü maddədə yazılır: “Sərhəd xətti Türkiyə torpaqlarının ucundakı kiçik Araratın zirvəsindən aralıda düz istiqamətdə ən yaxın nöqtədən başlayaraq, o dağların zirvəsindən keçir....” sözləri sonradan redaktə edilib. Orjinal fransız variantında yazılır: “Sərhəd xətti Türkiyə torpaqlarının ucundakı kiçik Ağrı zirvəsindən...”
Lakin sonradan danışıqlar zamanı Rusiya tərəfi qəfildən qərarı dəyişir və ermənilərin Osmanlı torpaqlarına deyil, İrəvan şəhərinə, qismən də Zəngəzur ərazisində yerləşməsini tələb edir. Çünki Osmanlılar ermənilərin öz ərazilərinə deyil, Rusiya tabeçiliyinə yeni keçən İrəvana köçürülməsinə rusları razı sala bilir və bununla bağlı bəzi güzəştlərə də gedir.
Nəticədə 1828-1829-cu illərdə İrandan 40-50 min, Türkiyədən 90 min erməni Azərbaycana köçürülür. Tanınmış rus tədqiqatçısı Şavrov ermənilərin Cənubi Qafqaza köçürülməsi prosesini araşdırdıqdan sonra 1911-ci ildə yazırdı: “Hazırda Cənubi Qafqazda yaşayan 1 milyon 300 min erməninin 1 milyondan çoxu bu diyarın yerli əhalisi deyil. Onları bura biz köçürüb gətirmişik”.
Qafqazdakı rus qoşunlarının komandanı general İ.F.Paskeviçin Çara yazdığı məktuba fikir verin: “Adərbəycan itkisi ilə ingilis məmurları gəmilərə minə bilərlər. Zati-aliləri mənim vasitəmlə ermənilərin Adərbəycana köçürülməsi üçün qəbul edilmiş üsullar və onların hazırda rayonlarımızda məskunlaşdırılması haqqında daha etibarlı məlumat əldə etməkdən məmnun qaldınız”.
Əslində, Böyük Azərbaycanı iki yerə bölən Türkmənçay müqaviləsi həm də ingilis-rus razılaşması idi ki, Rusiya burada İngiltərəni aldadıb Qafqazdan çıxardı.
Beynəlxalq hüquqa görə, Türkmənçay müqaviləsi ölü müqavilə və ölü imzalara əsaslandığından, hüquqi qüvvəsini çoxdan itirib. Məsələyə hüquqi varislik nöqteyi-nəzərindən baxanda Rusiyada 1917-ci ilin sosialist inqilabı həmin ildə olan burjua inqilabından fərqli olaraq, özünü Rusiya imperiyasının varisi elan etməyib.
Müqavilənin hüquqi tərəfini incələdikcə məlum olur ki, İran da gərək bəzi əraziləri Azərbaycana qaytarsın. Buna görə də İran Azərbaycana qarşı düşmənçilik siyasəti yeridir. Qumdan və Tehrandan istiqamətləndirilən hədəflərə hesablanmış İrəvan (Ermənistan), Tiflis, Batumi, Sarvan (Marneuli), Rustavi (Gürcüstan), Dərbənd (Dağıstan), Beyləqan, Bakı, Bərdə, Gəncə, Quba, Şəki, Lənkəran, Salyan, Mingəçevir, Sumqayıt və Şuşa (Azərbaycan) şəhərləri daxil olmaqla, “Qafqazın 17 şəhəri” strategiyası İranın “Qafqaz siyasəti”nin əsas tərkib hissəsidir. Bütün bunları uzlaşdırmaq üçün “Aran” Mədəni Müəssisəsi adlı mərkəzi yaradaraq, həmin şəbəkələrin koordinasiya şəklində fəaliyyətini nizamlanır.
İranın Tehran, İsfahan, Yəzd, Qəzvin, Qum, Ərdəbil, Məşhəd, Kirman, Mazandaran, Rəşt, Lahican, Şiraz və digər universitetlərində çalışan mütəxəssislər tərəfindən hazırlanan layihələr öncə XİN-ə və buradan isə “Aran” Mədəni Müəssisəsinə təqdim olunur. Bu proyektlərdə “Qafqazda iri şəhərlərin və onların çevrəsindəki coğrafi ərazilərin qədim İran torpaqları” mövzusu İranın televiziya və radio kanallarında, qəzet və jurnallarında uzun müddətdir ki, geniş şəkildə təbliğ olunur.
Əgər bu gün Xəzər dənizi Rusiyanın daxili dənizi hesab edilmirsə, bu məntiqlə müqavilədə adı keçən Azərbaycan əraziləri üzərində hər iki dövlətin hüquqi sahibliyi avtomatik olaraq itirilir və mahiyyət etibarı ilə bu iki iştirakçı dövlət yad ərazilər üzərində ancaq işğalçı statusu ilə qalmış olur.
Nə bolşevik Rusiyası, nə də 1991-ci ilin dekabrında yaranmış müasir Rusiya Federasiyası çar Rusiyasının hüquqi varisidir. Hətta V.İ.Lenin Sovet Rusiyasını qurduğu zaman özündən əvvəlki Çar rejiminin varisi olmadığını, həmçinin Çar dövrünə aid bütün öhdəliklərin, borcların, müqavilələrin qüvvədən düşdüyünü elan etdi. İndiki İran İslam Respublikası da hüquqi baxımdan Qacarlar dövlətinin varisi deyil. Eyni zamanda Türkmənçay müqaviləsinin birinci maddəsində nəzərdə tutulduğu kimi, bu müqavilə yalnız Qacarlar sülaləsinin hakimiyyəti dövründə hüquqi qüvvəyə malik idi.
Son olaraq qeyd edim ki, müqavilələrin hüquqi qüvvəsi və müddətliliyi haqqında 1969-cu ildə qəbul edilmiş Vyana konvensiyasına əsasən, həm Gülüstan, həm də Türkmənçay müqavilələri hazırda qüvvədə olmayan və heç bir hüquqi məsuliyyət yaratmayan ölü müqavilələrdir.
Məlum olduğu kimi, Rusiyanın "Rossotrudniçestvo” təşkilatının Azərbaycandakı nümayəndəliyinin fəaliyyəti dayandırılıb. Prosesin detallarına dərindən varmadan deyə bilərik ki, bu qurumun Azərbaycanda casus şəbəkəsi yaratmaqda ittiham olunması ictimaiyyətdə böyük maraq doğurub. Şəbəkənin rəhbərinin isə prezident administrasiyasının keçmiş rəhbəri Ramiz Mehdiyevin olduğu deyilir. Onunla bərabər keçmiş nazirlər Əbülfəz Qarayev, Azad Rəhimov, Elmar Məmmədyarov və Eldar Mahmudovun da həmin şəbəkəyə aid olduğu bildirilib.
Manset.az ictimaiyyətdə böyük maraq doğuran məsələ ilə bağlı prezident administrasiyasının sabiq rəhbəri Ramiz Mehdiyevlə əlaqə saxlayıb. O, açıqlamasında bunları bildirib:
"Axmaq-axmaq söhbətlər yayırlar. Bunların hamısı yalandır. Bunun heç bir əsası yoxdur.” – deyə R.Mehdiyev bildirib.
"Məni Rusiyaya işləməkdə ittiham etmək çox gülməlidir. Elmar Məmmədyarov 5 ildir vəzifədə deyil, görünür, ona görə də məni belə yolla yada salırlar".
Bunu Teleqraf-a açıqlamasında Rusiyanın Azərbaycandakı şəbəkəsinin üzvü olduğu iddia edilən sabiq xarici işlər naziri Elmar Məmmədyarov deyib.
O bildirib ki, bu ittihamın heç bir əsası yoxdur:
"Hansısa məmurların qarnı ağrıyır, çünki Elmar Məmmədyarov yenə gündəmdədir. Gün ərzində 20 jurnalistə müsahibə verirəm, həmin adamlar bundan narahatdırlar. Məni Moskva ilə əlaqələndirmək üçün heç hir tutarlı səbəb və əsas yoxdur. Mən həm Ukrayna, həm Rusiya, həm də ABŞ-da təhsil almışam. Bu o deməkdir ki, məni bu ölkələrin agenti adlandırmalıdırlar?!".
Qeyd edək ki, "Qafqazinfo” fevralın 10-da Rusiyanın Azərbaycandakı şəbəkəsinin ifşa olunması barədə xəbər yayıb. İddiaya görə, şəbəkəyə hamının yaxşı tanıdığı, Prezident Administrasiyasının keçmiş rəhbəri, özünü "boz kardinal” statusunda görən Ramiz Mehdiyev rəhbərlik edib. Qrupa, həmçinin sabiq nazirlər Əbülfəz Qarayev, Azad Rəhimov, Elmar Məmmədyarov daxil olublar. Keçmiş milli təhlükəsizlik naziri Eldar Mahmudov da ara-sıra bu məclislərdə görünüb.
Kreml rəsmi Bakı ilə münasibətləri məqsədyönlü şəkildə gərginləşdirməyə çalışır, yeni təhdid mexanizmləri yaratmğa cəhd göstərir, ancaq Rusiyanın əlində Azərbaycana qarşı təzyiq alətləri qalmayıb... Azərbaycan Rusiyanın həm nəzarətindən, həm də təsir dairəsindən Kreml üçün əlçatmaz məsafəyə qədər uzaqlaşmağa artıq birmənalı şəkildə nail olub, rəsmi Bakı ilə bundan sonra təhdid ritorikasında danışmaq mümkün deyil...
Ölkə.az "Yeni Müsavat"a istinadən xəbər verir ki, Azərbaycan-Rusiya münasibətləri qəliz məzmun daşıyır. Hətta iki ölkə arasında münasibətlərin son vaxtlar ciddi şəkildə korlanmaqda olduğu da müşahidə edilir. Halbuki, AZAL-a məxcus sərnişin təyyarəsinin Rusiya səmasında “Pantsir” raket sistemi ilə vurulmasına qədər iki ölkənin münasibətləri dinamik inkişaf mərhələsində hesab olunurdu. Hətta 2022-ci ildə Azərbaycan və Rusiya arasında müttəfiqlik fəaliyyəti ilə bağlı sənəddə imzalanmışdı. Və bu, Azərbaycan-Rusiya qarşılıqlı münasibətlərində yaxın gələcəkdə elə bir ciddi problemlərin yaranmayacağı ilə bağlı ehtimallara inandırıcı görüntülər vermişdi.
Ancaq son hadisələr onu göstərir ki, Kreml üçün müttəfiqlik fəaliyyəti ilə bağlı sənədlərin elə bir ciddi önəmi yoxdur. Hətta olsa belə, Kreml belə sazişlərə ən yaxşı halda, Rusiyanın imperialist hədəfləri çərçivəsindən yanaşır. Xüsusilə də, Rusiya öz tərəfdaşlarını özünün geopolitik maraqlarına uyğunlaşdırmağa üstünlük verir. Bu səbəbdən də, Rusiyanın real müttəfiqləri və tərəfdaşları demək olar ki, yoxdur. Və Kreml bütün tərəfdaş ölkələri Rusiyadan uzaqlaşdırmağı çox yaxşı bacarır.
Maraqlıdır ki, Azərbaycanla bağlı proseslər də məhz bu sistem üzrə cərəyan edir. Kreml Azərbaycanın sərnişin təyyarəsinin Rusiya səmasında vurulmasına görə rəsmi Bakının üzürxahlıq və təzminat tələb etməsini heç cür həzm etmək istəmir. Halbuki, bu, sivil dünyada beynəlxalq hüquq normalarına uyğun qəbul edilmiş ənənədir. Kreml isə sivil dünyaya hələ də uzaq qaldığından bu ənənəni yaxına buraxmaq istəmir və törətdiyi hərbi cinayətin siyasi məsuliyyətindən yayınmaq üçün çoxsaylı, həm də absurd bəhanələr uydurmağa çalışır. Və nəticədə rəsmi Bakının həm prinsipial mövqeyi, həm də haqlı ittihamları ilə üzləşir.
Bütün bunların qarşılığında Kreml rəsmi Bakı ilə siyasi-diplomatik dialoq əvəzinə Azərbaycana yönəlik təzyiq kampaniyası başlatmağa üstünlük verir. Rusiya KİV-ləri, eləcə də, Kremlə bağlı siyasi dairələr, hətta Dövlət Dumasının bəzi sifarişli deputatları Azərbaycanı açıq şəkildə absurd və məntiqsiz mövzularda ittiham edirlər. Üstəlik, son vaxtlar Kremlə yaxın siyasi dairələrin Azərbaycana münasibətdə təhdid ritorikasını belə, ön plana keçirtdiyi də inkaredilməz reallıqdır. Və bu, o deməkdir ki, Kreml müttəfiqlik fəaliyyəti barədə sənədi artıq unudub, ona görə də Azərbaycan-Rusiya münasibətlərinin daha da gərginləşə biləcəyi qətiyyən istisna deyil.
Məsələ ondadır ki, Kremlin birbaşa nəzarətində olan Rusiya teleqram kanalları, o cümlədən də, “Nezıqar” Rusiya Təhlükəsizlik Şurasında Azərbaycana qarşı təzyiq mexanizmlərinin işə salınması barədə xüsusi planın müzakirəyə çıxarıldığı iddia olunur. Həmin iddialara görə, Kreml bir neçə önəmli faktor üzrə Azərbaycana təzyiq göstərməyə hazırlaşır. Rəsmi Bakıya qarşı atılacaq addımların sırasında Azərbaycana yönəlik iqtisadi təzyiqlərin ola biləcəyi də vurğulanır. Nə qədər qəribə də olsa, Kremldə hesab edirlər ki, Azərbaycanlı miqrantların maliyyə köçürmələri dövlət büdcəsinin təxminən yeddi faizini təşkil edir. Və bu maliyyə köçürmələri qadağan edilərsə, Azərbaycana təzyiq göstərmiş olar.
Digər tərəfdən, Kreml Azərbaycanla ərzaq və sənaye mallarının tədarükü üzrə ticarət sazişlərinə də yenidən baxa biləcəyinə eyham vurur. Eyni zamanda, Rusiya Azərbaycanın “Şimal-Cənub” dəhlizindən kənarda saxlana biləcəyini də gündəmə gətirməyə başlayıb. Üstəlik, Kremldə hesab edirlər ki, əgər, Azərbaycan neftinin Novorossiysk boru kəməri ilə tranziti bloklanarsa, ölkəmizin valyuta gəlirlərinə ciddi zərbə vurmaq mümkündür.
Nəhayət, Kreml Azərbaycana qarşı etnosiyasi təzyiqləri də nəzərdən keçirir. Yəni, Rusiya siyasi dairələri Azərbaycanda milli-etnik zəmində yeni problemlərin yaradılmasına cəhd göstərmək niyyətindədir. Halbuki, Kremldə unudurlar ki, Rusiyanın “separatizm layihələri” üzərindən Azərbaycana qarşı təzyiq mexanizmləri uydura biləcəyi dövr artıq çox-çox keçmişdə qalıb. İndi Kreml cəhd eləsə belə, buna nail ola bilməz. Və rəsmi Bakı Kremlin belə oyunlarını boşa çıxartmaq üçün tam şəkildə hazırdır.
Azərbaycana maliyyə köçürmələrini bloklayaraq, rəsmi Bakını çətin vəziyyətə salmaq planı da heç bir nəticə verməyəcək variantdır. Çünki Rusiyadan Azərbaycana illik maliyyə köçürmələri təxminən 500 milyon dollara yaxındır. Üstəlik, bu maliyyə vəsaiti ilə Azərbaycanın dövlət büdcəsinin hər hansı bibaşa bağlantısı yoxdur. Çünki Azərbaycanlı miqrantlar bu maliyyə vəsaitini dövlət büdcəsinə deyil, öz qohum-əqrabalarına göndərirlər. Və bu, o deməkdir ki, Kremldə bəzi məsələləri dəqiq hesablamaq qabiliyyəti ilə bağlı kifayət qədər ciddi problemlər var.
Buna misal olaraq, Kremlin Azərbaycana qarşı ticari təzyiqlər niyyətinə düşməsi də göstərir. Belə ki, ticari bloklamalar Azərbaycandan daha çox Rusiyanın özünə sarsıdıcı zərbələr vura bilər. Çünki Rusiyanın ticarət tərəfdaşları hazırda o qədər də çox deyil, Azərbaycan bazarının da itirilməsi Kremlin özünə qarşı bumeranq effekti verə bilər. Kremldə unutmamalıdırlar ki, Azərbaycan Rusiya bazarına alternativ tapmaq potensialına mailkdir. Eyni zamanda, “Şimal-Cənub” dəhlizinin Rusiya üçün taleyüklü xarakter daşıdığı da qətiyyən şübhə doğurmur. Və bu dəhlizdən Azərbaycanın kənarlaşdırılması ilk növbədə Rusiyanı illərlə alternativ marşrutlar axtarışı məcburiyyətində buraxa bilər.
Azərbaycan neftinin Novorossiysk boru kəməri ilə tranzitinin bloklanmasına gəldikdəsə, Kreml bu absurd və mənasız ideyaya hardan gəlib çıxdığını anlamaq olduqca çətindir. Çünki Novorossiysk boru kəməri artıq çoxdan fəaliyyət göstərmir. Yəni, Azərbaycan nefti məhz Bakı-Tiflis-Ceyhan boru kəməri ilə ixrac olunur. Əksinə, Novorossiysk boru kəməri hazırda yalnız Rusiya neftinin Azərbaycan üzərindən dünya bazarlarına çıxarılması üçün faydalı ola bilərdi. Və rəsmi Bakının Qərbin Kremlə qarşı iqtisadi sanksiyalarının qüvvədə olduğu indiki situasiyada riskə gedərək, Rusiyaya belə bir “enerji pəncərəsi” açacağı qətiyyən inandırıcı görünmür.
Belə anlaşılır ki, Kreml rəsmi Bakı ilə münasibətləri gərginləşdirməyə çalışır. Üstəlik, Azərbaycana qarşı təzyiq mexanizmlərinin də yaradılmasına cəhd göstərir. Ancaq əsas problem ondan ibarətdir ki, Kremlin belə mexanizmlərin yaradılması üçün təzyiq alətləri mövcud deyil. Hər halda, Rusiyanın ümid bəslədiyi təzyiq mexanizmləri hazırda ya işlək deyil, ya da effektivliyini artıq çoxdan itirib. Yəni, Kreml nə qədər çalışsa da, rəsmi Bakıya qarşı təzyiq mexanizminə sahib olmaq şansı qazana bilməz. Və bu, o deməkdir ki, Azərbaycan Rusiyanın həm nəzarətindən, həm də təsir dairəsindən Kreml üçün əlçatmaz məsafəyə qədər uzaqlaşmağa artıq birmənalı şəkildə nail olub.
Üç şəhərin Regional Mühafizə İdarələrinə yeni rəislər təyin edilib.
Yol-xeber.az xəbər verir ki, Oxu.Az-ın əldə etdiyi məlumata görə, bununla bağlı daxili işlər naziri, general-polkovnik Vilayət Eyvazov əmr imzalayıb.
Müvafiq əmrlərlə Tovuz Regional Mühafizə İdarəsinin rəisi, polis polkovniki Elçin Əsgərov Gəncə Regional Mühafizə İdarəsinə, Gəncə Regional Mühafizə İdarəsinin rəisi, polis polkovniki Seymur Sadıqov Şirvan Regional Mühafizə İdarəsinə, Şirvan Regional Mühafizə İdarəsinin rəisi, polis polkovniki Əfqan Hüseynov isə Mingeçevir Regional Mühafizə İdarəsinə rəis təyin ediliblər.
Hələlik Tovuz Regional Mühafizə İdarəsinə isə təyinat olmayıb.
"Bakı Metropoliteni" QSC-nin Strateji inkişaf departamentinə yeni rəis təyin edilib.
"Yol-xeber.az" xəbər verir ki, bu barədə QSC-nin sədri Vüsal Aslanov əmr imzalayıb.
Əmrə əsasən, sözügedən vəzifəyə Nərgiz Rövşən qızı Mustafayeva təyinat alıb.
Prezident yanında Əfv Məsələləri Komissiyasının ilk iclası keçiriləcək.
"Report"un əldə etdiyi məlumata görə, iclas fevralın 12-ə təyin edilib.
Azərbaycanın Los-Ancelesdəki Baş Konsulluğu öz binasında fəaliyyətini bərpa edib.
Bu barədə "Report"un sorğusuna cavab olaraq Azərbaycan Xarici İşlər Nazirliyinin Mətbuat Xidməti İdarəsinin rəisi Ayxan Hacızadə məlumat verib.
Xatırladaq ki, Kaliforniyada yanvarın 7-dən başlayan yanğınlar səbəbindən Azərbaycanın Los Ancelesdəki Baş Konsulluğunun yerləşdiyi bina müvəqqəti olaraq evakuasiya edilmişdi. Konsulluğun fəaliyyəti distant qaydada həyata keçirilirdi.