 |
|
ABŞ Prezidenti Co Bayden Qəzzada atəşkəsin əldə olunması haqda danışıb.
“Qafqazinfo” xəbər verir ki, bu barədə TASS məlumat yayıb.
Bayden razılaşmanın mərhələlərini açıqlayıb.
Onun sözlərinə görə, Qəzza razılaşmasının birinci mərhələsi altı həftə davam edəcək. Atəşkəs İsrail qoşunlarının çıxarılması və girovların azad edilməsini əhatə edəcək.
İkinci mərhələ girovların azad edilməsi və qoşunların çıxarılması prosesinin başa çatmasını nəzərdə tutur, atəşkəs daimi xarakter alacaq.
Müqavilənin üçüncü mərhələsi öldürülən girovların qalıqlarının qohumlarına qaytarılmasını və anklavın bərpasına başlanılmasını nəzərdə tutur.
Qəzzada atəşkəs razılaşması əldə olunub.
“Bu barədə “Əl-Qahirə əl-İxbariyyə” telekanalı məlumat yayıb.
Bildirilir ki, HƏMAS vasitəçilərə Qəzzada atəşkəs və girovların azad edilməsi ilə bağlı razılığa gəldiyi barədə məlumat verib.
Bu yaxınlarda birgə bəyanat dərc olunacağı qeyd edilir.
***
ABŞ-nin yeni seçilmiş prezidenti Donald Tramp İsraillə HƏMAS arasında atəşkəs imzalandığını açıqlayıb.
Tramp sosial media hesabındakı paylaşımında, “Yaxın Şərqdəki girovlarla bağlı razılaşmamız var. Onlar tezliklə azad olunacaqlar. Təşəkkürlər”, - qeyd edib.
"Əvvəla, onu anlamaq lazımdır ki, ABŞ-Ermənistan arasındakı strateji tərəfdaşlığı ABŞ-İsrail və ya ABŞ-Böyük Britaniya münasibətləri kimi strateji müttəfiqlik münasibətləri demək deyil.
ABŞ Ermənistana heç bir təhlükəsizlik zəmanəti, hərbi yardım verməyəcək, yardım kimi silah və ya sursat satmayacaq və ya tədarük etməyəcək".
Bunu politoloq Suren Sarkisyan Ermənistanla Amerika arasında imzalanan strateji tərəfdaşlıq sazişini şərh edərkən deyib.
O bildirib ki, Gürcüstan anaoloji sənədi hələ 2009-cu ildə imzalayıb. "Bu statusun nəticəsini hamımız görürük", - o vurğulayıb.
O əlavə edib ki, bu format Ermənistanda Amerika hərbi bazasının və ya hərbi nümayəndələrin yerləşdirilməsini nəzərdə tutmur: "Təhlükəsizlik sahəsində o, məsləhət proqramlarına dəstək, hərbi-hərbi əlaqələr, peşəkar hərbi təhsil imkanları və ştatın Kanzas Milli Qvardiyası ilə uzunmüddətli tərəfdaşlığının davam etdirilməsini əhatə edir.
İqtisadiyyat, islahatlar, insan hüquqları ilə bağlı proqramlar çərçivəsində əlavə maliyyə və texniki dəstək göstəriləcək. Nüvə energetikası sahəsində, hesab edirəm ki, Amerikanın kiçik atom elektrik stansiyalarını Ermənistanda yerləşdirmək istəyi var.
İndi əsas sual budur: Bayden administrasiyası ilə bağlanmış bu sənədi yeni Tramp administrasiyası dövründə həyata keçirmək mümkün olacaqmı? Bunu etmək çətin olacaq”.
Türkiyənin "Fergani Space" şirkətinə məxsus ilk peyki "FGN-100-d1" SpaceX-in raketi ilə ABŞ-dəki Vandenberq bazasından kosmosa göndərilib.
Bununla bağlı Baykar İdarə Heyətinin sədri Səlcuq Bayraktar paylaşım edib.
Türkiyə Kosmik Agentliyinin (TUA) bununla bağlı etdiyi paylaşımda Türkiyənin kosmos ekosistemində ciddi yer aldığı və kosmik sahədə yeni bir dövrün başlandığı qeyd olunub:
"Fergani Space" SpaceX-in Falcon 9 raketi ilə FGN-100-d1 adlı ilk peykini kosmosa göndərərək Small-GEO kateqoriyasında yeni bir dövrə başladı. Rabitə və geolokasiya sahəsində qlobal əhatəni təmin edəcək peyk Plan-S yenidir. Türkiyənin kosmos sahəsindəki bu addımları Milli Texnologiya Hərəkatının gücünü bir daha sübut edir".
Rusiya səfiri Sergey Kopırkin Ermənistan Xarici İşlər Nazirliyinə (XİN) çağırılıb.
Bu barədə məlumatı Ermənistan XİN-yayıb.
Bildirilib ki, səfir “Rossiya” telekanalında yayımlanan “Vesti nedeli” proqramının 12 yanvar 2025-ci il tarixli buraxılışında Ermənistanın suverenliyi və ərazi bütövlüyünə qarşı yönələn fikirlərlə bağlı XİN-ə dəvət olunub.
Rusiya səfirinə müvafiq nota təqdim edilib.
Yanvarın 23-dən sonra Rusiyanın mərkəzində 20 dərəcə şaxta müşahidə edilə bilər.
Baku.ws xəbər verir ki, bu proqnozu "Meteo" proqnoz mərkəzinin rəhbəri Aleksandr Şuvalov paylaşıb.
Sinoptikin sözlərinə görə, Moskvada və mərkəzi zonanın digər şəhərlərində soyuqlar rəqəmsal uzunmüddətli proqnoz modellərindən biri ilə proqnozlaşdırılıb. Soyuqlar kifayət qədər uzun olacaq və 20 dərəcə şaxtalar müşahidə ediləcək.
Şuvalov qeyd edib ki, proqnoz dəyişə bilər.
Daha əvvəl Rusiya Hidrometeorologiya Mərkəzinin elmi direktoru Roman Vilfand bildirmişdi ki, yanvarın sonuna kimi Rusiyanın əksər hissəsində çox isti hava şəraiti hökm sürəcək, ölkənin əksər hissəsində isə temperatur normadan yüksək olacaq. Meteo Proqnozlar Mərkəzinin sinoptikçisi Aleksandr İlinin sözlərinə görə, paytaxtda isti qış soyuq yazla əvəz oluna bilər.
Bu ölkədəki seçkilərdə rusiyameylli qüvvələrin üstünlük əldə etməsinin səbəbi nədir?
Xorvatiyanın hazırkı prezidenti Zoran Milanoviç prezident seçkisinin ikinci turunda bülletenlərin 99,48 faizinin sayılmasından sonra səslərin 74,66 faizini toplayıb. Bu barədə ölkənin Mərkəzi Seçki Komissiyasından bildirilib.
Onun rəqibi, hakim mühafizəkar HDZ partiyasının dəstəklədiyi keçmiş təhsil naziri Draqan Primorak isə 25.34 faiz səs toplayıb.
Daha bir Şərqi Avropa ölkəsi olan Rumıniyada isə təkrar prezident seçkisi mayın 4-nə təyin edilib. Bu barədə Rumıniyada Sosial Demokrat Partiyası, Milli Liberal Partiyası və Macarların Demokratik İttifaqından ibarət hakim koalisiya liderlərinin bəyanatında deyilib. “Koalisiyanın builki ilk iclasında siyasi partiyalar prezident seçkisinin birinci turunun mayın 4-də, ikinci turunun isə mayın 18-də keçirilməsi ilə bağlı razılığa gəliblər”, - deyə məlumatda bildirilib.
Qeyd edək ki, noyabrın sonunda Corce Simion Rumıniyada prezident seçkisinin birinci turunda qalib gəlib. Rumıniya mediası onu rusiyayönlü şəxs adlandırır. O, bütün proqnozların əksinə olaraq səsvermənin lideri olub və 22,94% səs toplayıb. İkinci yerdə NATO və ABŞ ilə tərəfdaşlığı dəstəkləyən “Rumıniyanın Qurtuluş İttifaqı” müxalifət partiyasının lideri Elena Laskoni qərarlaşıb. O, 19,18% səs toplayıb. Namizədlərdən heç biri 50%-dən çox səs toplamadığından, Simion və Laskoninin iştirakı ilə seçkilərin ikinci turunun keçirilməsi nəzərdə tutulurdu.
Seçki məntəqələri dekabrın 8-də açılmalı idi. Lakin dekabrın 6-da Rumıniyanın Konstitusiya Məhkəməsi təcili iclasdan sonra prezident seçkisinin birinci turunun nəticələrini ləğv etmək qərarına gəlib. Rumıniya prezidenti Klaus İohannis bildirib ki, Georgeskunun seçki kampaniyasına xarici dövlətdən dəstək aldığı iddia edildiyi üçün seçki ləğv edilib. Bu məlumatı sonradan Konstitusiya Məhkəməsi də təsdiqləyib.
Xorvatiyada keçirilən prezident seçkisində də Rusiyaya yaxın olduğu deyilən siyasətçinin daha çox səs toplaması Şərqi Avropanın Qərbi Avropanın təsir dairəsindən kənarlaşmaqda olduğunun təzahürləri kimi qiymətləndirilir.
Azad Məsiyev
Siyasi şərhçi Azad Məsiyev “Yeni Müsavat”a bu barədə açıqlamasında bildirdi ki, haqqında söhbət gedən seçkinin nəticələri Rusiyanın Şərqi Avropaya təsirinin, nüfuzunun son vaxtlar artmasını göstərir: “Qərbdən, xüsusən də ABŞ-dan asılı olan, bu ölkəyə bağlı siyasi qüvvələrin və siyasətçilərin reytinqi eniş dövrünə qədəm qoyub. Qarşılığında isə Rusiyaya meylli və ya Rusiya ilə münasibətlərin yaxşılaşdırılmasının tərəfdarı kimi çıxış edən siyasi qüvvələrin ictimai rəydə dəstəyi artır. Şərqi Avropa ölkələri uzun illər SSRİ zamanında Rusiya ilə çox sıx bağlar qurmuşdu. SSRİ-nin süqutundan sonra ABŞ, Qərbi Avropa həmin bağları nə qədər mümkündür qırmağa çalışdılar və xeyli dərəcədə qırdılar. Ancaq son dövrlər o ölkələrdə keçirilən seçkilərin nəticələri cəmiyyətlərdə Rusiya ilə əlaqələrin tərəfdarlarının sayının artmaqda olduğunu ortaya çıxarır. Bu proses o dərəcədə irəliləyib ki, rusiyayönlü siyasi liderlər və siyasi qüvvələr seçkilərdə üstünlüyü ələ alırlar və qələbə çalırlar. Rusiya amili Şərqi Avropanın Qərbi Avropanın təsiri altından çıxarmaqdadır”.
İran heç vaxtı ABŞ-nin seçilən Prezidenti Donald Trampı öldürməyi planlaşdırmayıb.
“Report” “Mehr” agentliyinə istinadən xəbər verir ki, bunu İran Prezidenti Məsud Pezeşkian ABŞ-nin “NBC News” telekanalına eksklüziv müsahibəsində bildirib.
O, Donald Trampa qarşı sui-qəsdlə bağlı suala cavabında deyib: “Bu, İsrailin və başqa ölkələrin İranafobiyanı təşviq etmək üçün hazırladıqları sxemlərdən daha biridir. İran heç vaxt kimisə öldürməyə cəhd etməyib və planlaşdırmayıb”.
Məsud Pezeşkian ABŞ-nin seçilən prezidentinin həyatına sui-qəsdlə bağlı heç bir cəhd olmayacağına dair söz verməyə hazır olub-olmadıqları ilə bağlı suala cavabında bildirib: “Biz heç vaxt buna cəhd etməmişik və etməyəcəyik”.
Bildirilib ki, bu, ABŞ-də keçirilən prezident seçkisindən sonra Məsud Pezeşkianın xarici mətbuata verdiyi ilk müsahibə idi.
İran KİV-in məlumatına əsasən, prezident bu müsahibədə sensasiyalı açıqlama verib. Ancaq onu hələ yaymayıblar.
Birləşmiş Ştatlar gələn ay sərhəd təhlükəsizliyi ilə bağlı birgə iş aparmaq üçün ABŞ-dən Ermənistana xüsusi sərhəd mühafizə qrupu göndərəcək.
Bunu ABŞ-nin dövlət katibi Entoni Blinken ermənistanlı həmkarı Ararat Mirzoyanla görüşündə bildirib.
“Bu istiqamətdə müvafiq işləri gücləndirəcəyik”, - Blinken vurğulayıb.
Son 4 ildə ABŞ xarici siyasətinin prioritetlərini sırasında Çinlə rəqabət, Rusiya-Ukrayna müharibəsi, Yaxın Şərq təşkil edib və bu istiqamətdə bir çox uğurlara imza atılıb.
Bunu ABŞ prezidenti Co Bayden keçirdiyi mətbuat konfransında 4 illik hakimiyyəti dövründə xarici siyasətlə bağlı fəaliyyəti şərh edərkən deyib.
Əfqanıstandan tamamilə çəkilərək Amerika xalqına verdikləri vədi yerinə yetirdiklərini bildirən Bayden 2001-ci ildən sonra Əfqanıstanda döyüşməyən ilk prezident olduğunu bildirib.
Bayden Çinlə əməkdaşlıq sahələrində ortaq addımlara açıq olduqlarını, əsas sahələrdə, xüsusilə yüksək texnologiyalarda güclü rəqabət apararaq qlobal rəqabəti davam etdirdiklərini bildirib:
"Çinlə uzunmüddətli rəqabətdə daha yaxşı strateji mövqedəyik. Bilirsiniz ki, əksər hesablamalara görə, Çin iqtisadiyyatının 2030-cu ilə qədər bizim iqtisadiyyatımızı ötməsinin qaçılmaz olduğunu proqnozlaşdıran ekspertlər var. Biz isə "yox" deyirik".
O, bütün resurslardan istifadə edərək Pekinlə texnoloji və iqtisadi rəqabətdə üstünlük əldə etməyə çalışacaqlarını vurğulayıb.
Bayden xüsusilə ən qabaqcıl texnologiyalar, süni intellekt sahəsində və yarımkeçiricilərlə bağlı məsələlərdə Çinlə ciddi rəqabət apardıqlarını və qlobal rəqabətin ən ciddi mövzu olduğunu bildirib.
Rusiya-Ukrayna müharibəsin toxunan ABŞ prezidenti bildirib ki, Putin Ukraynanı işğal edəndə bir neçə günə Kiyevi ələ keçirəcəyini düşünürdü.
Bayden Rusiya prezidenti Putinin Ukrayna ilə bağlı gözlədiyinin alınmadığını və bunun əsas səbəbinin Amerika rəhbərliyi olduğunu vurğulayıb. “Müharibə başlayandan təxminən 3 il sonra Putin heç bir strateji hədəfinə çatmadı. İndiyə qədər o, nə Ukraynanı özünə tabe edə bildi, nə də NATO-nun birliyini poza bildi. Həqiqət budur ki, döyüşün başladığı andan bəri Kiyevin mərkəzində duran kişi mənəm, Putin deyil", - Bayden qeyd edib.
Bayden bundan sonra da ABŞ-ın Ukraynanı dəstəkləməkdən vaz keçə bilməyəcəyini vurğulayıb.
O, Yaxın Şərqdəki mövcud vəziyyətə də toxunub və 7 oktyabr 2023-cü il hücumlarından sonra İsraili sona qədər güclü dəstəklədiklərini və bundan sonra da dəstəkləyəcəklərini bildirib.
İranın son zamanlar həm Suriyada, həm də Livanda ciddi şəkildə zəiflədiyinə diqqət çəkən ABŞ prezidenti bildirib ki, İran onilliklər ərzində olduğundan daha zəifdir. "İran və Rusiyanın Suriyadakı vəziyyətinə nəzər salın ki, İran nə qədər zəifləyib. Əsəd hər iki ölkənin Yaxın Şərqdəki ən yaxın müttəfiqi idi, amma heç biri onu hakimiyyətdə saxlaya bilmədi, açığı, heç bir ölkə bu məsələdə çox səy göstərmədi", - o bildirib.
İsrailin ABŞ-nin köməyi ilə bölgədə İrana ciddi ziyan vurduğunu deyən Bayden, yeni administrasiyanın bu mövzuda həssas və ayıq olması lazım olduğunu qeyd edib.