Azərbaycanda Hacıqabul sənaye kvartalında yerləşən avtomobil yığılması üçün "General Motors" Azərbaycan-Özbəkistan müəssisəsinin istifadəyə verilməsi ilə ixrac potensialına sahib avtomobil yığma sənayesinin güclü klasteri formalaşacaq. Ölkədə artıq Neftçala sənaye kvartalındakı "Azərmaş" zavodunda İran, Naxçıvan Muxtar Respublikasındakı "NAZ-Lifan" zavodunda Çin avtomobillərinin istehsalına başlanıb.

Mütəxəssislərin fikrincə, klasterin formalaşmasında növbəti addım məhsulların yenidən ixracı üçün AİZ mexanizmlərinin birləşdirilməsi olacaq. Postsovet ölkələrində (RF, Özbəksitan, Qazaxıstan) avtomobil yığımının lokallaşdırılması üçün effektiv sxemlər barədə ekspert rəyi alaraq material hazırlamaq tövsiyə olunur. Bu təcrübəyə əsaslanaraq Azərbaycanda komponentlərin bir hissəsinin istehsalın maya dəyərinin aşağı düşməsinə və ixrac imkanlarının artırılmasına imkan verən istehsalının lokallaşdırılması əsaslıdırmı?

Bununla bağlı Sonxeber.az-a danışan avtomobil eksperti Elməddin Muradlı bildirib ki, Azərbaycan avtomobil sənayesinin inkişaf etdirilməsi bağlı son vaxtlar çox ciddi addımlar atılmaqdadır: "Bu addımların sonuncu mərhələsi Neftçalada inşa edilən avtomobil zavodu idi. İranla Azərbaycanın müştərək avtomobil zavodudur. Burada istehsal olunan avtomobillər ictimaiyyət tərfindən müsbət qarşılanır. Kütləvi şəkildə maraq var. Alıcılıq qabiliyyəti də yüksəkdir. Bundan başqa NAZ-Lifan" avtomobil zavodu fəaliyyətə başlamışdı. Bu müəssisə Çinlə birlikdə yaradılmışdı. Artıq "General Motors" avtomobillərinin də Hacıqabulda istehsalı Azərbaycanla Özbəkistan müəssisələrinin birgə səyi nəticəsində mümkün olacaq.
Bundan başqa Ələt iqtisadi zonsı cənab prezidentin tapşırığı ilə yaradılıb. Bu zonada da gələcək böyük avtomobil sənayesinin inkişafından danışılır. Artıq proqnozlar da verilir. Düşünürəm ki, bunlar gələcəkdə Azərbaycan avtomobil sənayesinin inkişafında böyük rol oynayacaq. Amma avtomobil sənayesinin inkişafı ayrı-ayrı ölkələrdən hansısa detalların gətirilib . Azərbaycanda yığılıb hazır şəkildə təqdim edilməsindən ibarət olmamalıdır".
Elməddin Muradlı qeyd edib ki, Azərbaycan özü hansısa avtomobilin istehsalının 25-30 faizini istehsal etməlidir:
"Yəni detallar və müəyyən elementləri özləri hazırlayanda artıq bu Azərbaycanın yerli istehsalı olur. Qardaş Türkiyədə bu tendensiya 50, Rusiyada 100 faiz təşkil edir. Azərbaycan isə buna yeni-yeni başladığı üçün müəyyən işartılar var. Gələcəkdə bunu genişləndirmək olar. Ələt iqtisadi zonası gələcəkdə Azərbaycanın avtomobil ixracatçısı kimi potsovet məkanda əvəzsiz xidmətlər göstərə bilər. Eyni zamanda avtomobillərin ikinci əl satışında Gürcüstanı üstələyə bilər. Azərbaycan ticarət tranziti olması danılmaz faktdır. Bu sahədə təəssüf ki, biz Gürcüstanı üstələyə bilməmişik. Əksinə bizim ikinci əl avtomobil bazarımız Gürcüstan hesabına formalaşır.
Gələcəkdə Azərbaycan həm quru, həm də su yolu ilə müxtəlif ölkələrə ikinci əl avtomobillərin gətirilib satılmasını təşkil edə bilər. Təbii ki, bu böyük iqtisadi potensial deməkdir. Yeni avtomobil sənayesinin və ikinci əl avtomobil bazarının inkişafı Azərbaycan üçün böyük dividentlər qazandıra bilər. Bunun üçün müəyyın imkanlar yaradılmalıdır. Sahibkarların da müəyyən təklifləri ola bilər.

Hansı ki, onlar Azərbaycanda ikinci əl avtomobil bazarını xarici ölkələrdən özləri də formalaşdıra bilirlər. Onlar avtomobilləri üçüncüb ölkəyə də sata bilərlər.
Gələcəkdə bundan yararlanmaq olar. Necə ki, Gürcüstan bunu öz ölkəsində yaradıb. Ondan da daha gözəl şərait yaradıb Azərbaycanın inkişafına dəstək olmaq mümkündür. Amma bu gün arzuolunan əsas məsələ Azərbaycanın özünün milli brendini gələcəkdə formalaşdırmasıdır. Bu milli brend dünya ölkələrinə satıla bilsin. Bu gün Azərbaycan maşınqayırma sahəsindəki məhsullarına bir çox ölkələrdə maraq var.

Çünki Azərbaycanın bu istiqamətdə böyük təcrübəsi olub. Bu təcrübəni böyüdüb, genişləndirmək olar. Azərbaycan dövlətinin bu istiqamətdə maraqları ortadadır. Bu maraqlar da məhz bu sahənin inkişafına yönəlib. Sadəcə tutarlı layihələr ortaya qoyulmalıdır. Bununla da biz böyük avtomobil sənayesinin şahidi ola bilərik".

Twitter