![]() |
|
İran Prezidenti İbrahim Rəisi və xarici işlər naziri Hüseyn Əmir Abdullahiyanın gözlənilmədən ölümü ilə İranla ABŞ arasında gizli danışıqlar pozulub.
"Bu barədə mənbələr “Middle East Eye”a bildiriblər.
Qeyd edilib ki, Omanda keçirilən mühüm danışıqlar bazar günü bir neçə yüksək səviyyəli İran rəsmisinin həyatına son qoyan helikopter qəzasından sonra qəfil dayanıb.
ABŞ Prezidentİ Co Baydenin Yaxın Şərq üzrə baş müşaviri Brett Makqurk və İranın aparıcı müzakirəçisi Əli Bağeri Kəni yanvar ayından bəri ilk danışıqlarda irəliləyiş əldə ediblər.
Regional gərginliyin artması fonunda keçirilən müzakirələrdə bir sıra kritik məsələlər o cümlədən İsrail hökumətinin dəyişdirilməsində qarşılıqlı maraq, İsrailin Qəzzada hərbi əməliyyatlarına son qoyulması və münaqişənin Yaxın Şərqdə daha da yayılmasının qarşısının alınması kimi məsələlər müzakirə edilib. İran rejiminə yaxın analitiklər danışıqların ABŞ və İranın müttəfiqləri arasında potensial atəşkəsə də toxuna biləcəyini irəli sürürlər.
Tehranda qəfil liderlik boşluğunun yaranması və İranın iyunun 28-də prezident seçkiləri keçirməyə hazır olması ilə bağlı yüksək riskli danışıqların gələcəyi qeyri-müəyyən olaraq qalır. ABŞ də noyabrda keçiriləcək prezident seçkilərinə yaxınlaşır və bu diplomatik durğunluğu daha da artırır.
Husilər Aralıq dənizindəki hədəflərə aviazərbələr endirib.
“Bu barədə husilərə məxsus “Əl Məsirə” telekanalı ilə çıxışı zamanı hərəkatın lideri Abdel Malik əl-Husi məlumat verib.
Yəmənin “Ənsarullah” hərəkatının lideri deyib ki, bu həftə həyata keçirilən əməliyyatlardan biri Aralıq dənizi akvatoriyasındakı hədəflərə qarşı olub:
“Bu həftə Qırmızı və Ərəb dənizlərində, Ədən körfəzində və Hind okeanında 15 raket və pilotsuz uçuş aparatından istifadə edilməklə ümumilikdə 8 əməliyyat həyata keçirilib. Bununla hücuma məruz qalmış İsrail, eləcə də onların havadarları amerikalılar və ingilislərlə əlaqəli olan gəmilərin sayı 119-a çatıb”.
İranın mərhum prezidenti İbrahım Rəisi ölkənin ali rəhbəri Əli Xamneyinin iki mümkün varisindən biri idi, lakin altı ay əvvəl Ekspertlər Şurası populyarlığının azalması səbəbindən onu istisna etdi.
Bu barədə “Reuters” yazır.
Qeyd olunur ki, ikinci namizəd Xamneyinin oğlu Müctəbadır ki, onun namizədliyi ali rəhbərin özü tərəfindən dəstəklənmir. Səbəb isə 1979-cu il İslam İnqilabı zamanı monarxiyanın devrildiyi ölkədə irsi idarəçiliyi istəməməsidir.
“Xamneyinin irsi idarəçiliyə qarşı çıxması, Müctəba Xamneyi və İraqın Nəcəf şəhərində yaşayan İslam Respublikasının banisinin nəvəsi Əli Xomeyninin namizədliklərinin aradan qaldırılmasına gətirib çıxaracaq”, - mənbə qeyd edir.
“Rəisinin ölümü hazırda başqa namizədi olmayan isteblişmentə zərbədir”, - başqa bir mənbə vurğulayıb. Sonuncunun fikrincə, Xamneyinin özünün niyyətlərinin dəqiq nədən ibarət olduğu məlum deyil.
Qeyd edilir ki, Ekspertlər Şurası İranda ölkənin Ali Rəhbərini seçən xüsusi dövlət orqanıdır.
Xəbər verdiyimiz kimi, Ermənistan Baş naziri Nikol Paşinyan İbrahim Rəsinin vida mərasimində iştirak üçün Tehrana gedib.
Axar.az xəbər verir ki, səfər çərşivəsində Paşinyanın İranın Ali Dini rəhbəri Əli Xamenei ilə görüşnü əks etdirən görüntülər müzakirələrə səbəb olub.
Belə ki, Painyan Xamenei ilə ikiəlli görüşsə də, Xamenei ona sol əlini uzadıb.
Onun bu hərəkəti sağ qolunda problemin olduğu iddialarını gündəmə gətirib.
Tehranın İran prezidenti Rəsinin olduğu helikopterin qəzası ilə bağlı verdiyi bəyanatlara tam güvənirəm. Hesab edirəm ki, bu, qəzadır. Amma ABŞ və İsrailin də törətdiyini desələr, mənə təəccüblü gəlməyəcək.
Bunu Türkiyənin Vətən Partiyasının lideri Doğu Perinçek deyib.
O əlavə edib ki, İran Amerika imperializminə və İsrailə qarşı mübarizə aparan ölkələrdən biridir: "Bu mənada sui-qəsd edilməsi barədə açıqlama verilsə, heç birimiz təəccüblənməyəcəyik. Amma görürəm ki, bu, qəza olub”, - o bildirib.
Eyni zamanda əlavə edib ki, bu, hadisə İran üçün çox acınacaqlı vəziyyətdə olduğunu göstərdi:
“İran prezidentinin hava şəraitindən asılı olmayaraq özünü müdafiə edə bilməməsi acınacaqlı bir vəziyyətdir ki, bundan dərs çıxarılmalıdır. Biz də bundan dərs almalıyıq. Başqa sözlə, liderləri və cangüdən liderləri qorumaqdan ibrət dərsi almalıyıq”, - o əlavə edib.
Amerikanın keçmiş lideri Donald Tramp bütün planet üçün təhlükə yaradır.
Bu fikri çərşənbə axşamı Massaçusets ştatının Boston şəhərində seçki kampaniyası tədbirində çıxış edən ABŞ-nin hazırkı prezidenti Co Bayden deyib.
“O, (yəni Tramp) planet üçün təhlükədir. Sadəcə, Tramp insanlara deyib ki, ona bir milyon dollar versələr, nə istəsələr, verəcək”, - Bayden qeyd edib.
O əlavə edib ki, Trampın 2016-cı ildə heç kimin puluna ehtiyacı olmadığını desə də, indi tamamilə fərqli situasiyadadır. "O, indi o qədər çarəsizdir ki, İncilin nüsxələrini və qızıl ayaqqabıları satır”, - Bayden bildirib.
Qeyd edək ki, cari ilin martın sonunda Qriqorian təqviminə görə ABŞ-də qeyd olunan Pasxa bayramında Tramp İncilin nüsxələrini 60 dollara satmağa başladı. Fevralın ortalarında eks-prezident qızıldan olan idman ayaqqabısını 399 dollara satıb.
Ermənistanın Zəngəzur əyalətinin Qafan şəhər merinin avtomobilinin yandırılmasına cəhd edilib.
Şəxsiyyətləri müəyyənləşdirilməyən insanlar tərəfindən Qafan şəhərində Mədəniyyət Evi və Kəpan Şəhər İcra Hakimiyyətinin yaxınlığında dayanan avtomobili yandırıblar.
Yanğın hadisəsi ilə bağlı yanğınsöndürənlıərə məlumat verilib.
Yanğınsöndürmə briqadası gələnə kimi vətəndaşlar dayanacaqda yanan 055 QQ 55 dövlət nömrə nişanlı “Lexus Lx 570” markalı avtomobili söndürüblər.
Bəlli olub ki, avtomobil Qafan şəhər meri Gevorq Parsyana məxsusdur.
Hüquq-mühafizə orqanlarının əməkdaşları avtomobili qəsdən yandırmağa cəhd edildiyindən şübhələnirlər.
Uçuş zamanı hava şəraiti əlverişli idi, bulud örtüyü məhdud ərazidə idi.
Bunu Prezident İbrahim Rəisini müşayiət edən helikopterdə olan İran Prezident Aparatının rəhbəri Qulamhüseyn İsmaili prezident helikopterinin qəzaya uğramasının yeni təfərrüatları barədə IRIB agentliyinə danışarkən açıqlayıb.
“Günorta saat bir radələrində heç bir xüsusi hava hadisəsi olmadığı yaxşı və aydın havada Təbrizə uçuş başladı. 45 dəqiqəlik hərəkətdən sonra mədən yaxınlığındakı dərədə bulud ləkəsi müşahidə olunurdu. Prezidenti daşıyan helikopterin pilotu səhra komandiri kimi digər pilotlara bildirir ki, buludlardan yuxarı çatmaq üçün yüksəkliyə qalxsınlar. Ortadakı helikopter Prezidenti daşıyırdı. Pilotumuz 30 saniyə buludların üzərində yolu davam etdirdikdən sonra ortadakı helikopterin olmadığını anladı”, – İsmaili deyib.
Onun sözlərinə görə, “ortadakı helikopter yuxarı qalxmadığı üçün helikopterimizin pilotu dönərək geri qayıtdı”:
“Ondan qayıtmağının səbəbini soruşdum. Ortadakı helikopterin gəlmədiyini dedi. Qayıdaraq onları tapmaq qərarına gəldik. Bulud olan bu hissədə aşağını görə bilmirdik, buludun altına qayıtmaq mümkün deyildi. Nə qədər radio rabitəsi qurmağa çalışsaq da, mümkün olmadı. Bir-iki dəqiqədən sonra Süngün mis mədəninə endik və məsələni izləməyə başladıq”.
O, İranın mərhum xarici işlər naziri Hüseyn Əmir-Abdullahiana və mühafizə komandirinə “dəfələrlə zəng etdiyini, lakin heç birinin cavab vermədiyini” söyləyib:
“Uçuş heyəti bildirdi ki, kapitan Mustəfəvi ilə telefon əlaqəsi saxladıq, cənab Ali-Haşim cavab verdi və dedi ki, vəziyyətim yaxşı deyil və dərəyə düşmüşük. Xüsusi bir şey demədi. Sonra mən həmin telefona zəng etdim və cənab Ali-Haşim cavab verdi. Soruşdum ki, necəsən? Dedi ki, vəziyyətim yaxşı deyil. Onun ağrısı var idi. Nə baş verdiyini soruşdum. Dedi ki, nə baş verdiyini bilmirəm. Ağacların arasına düşdüyünü bildirdi. Digər yoldaşları haqda soruşdum. Dedi ki, onların heç birini görmürəm və ətrafımda heç kim yoxdur. Sonra meşənin xüsusiyyəti haqda məlumat verdi”.
Prezident Aparatının rəhbəri qeyd edib ki, “xilasedicilər dərhal qəzanın olduğunu təxmin etdiyimiz əraziyə yollandılar”:
“Sonradan qəza yerini tapdıqda cəsədlərin vəziyyəti Ayətullah Rəisi və digər yoldaşlarının dərhal dünyasını dəyişdiyini göstərirdi. Lakin Ali-Haşim bir neçə saat sonra şəhid olmuşdu”.
Rusiyada qeyri-strateji nüvə silahlarının hazırlanması və istifadəsinin praktik sınaqları ilə müşayiət olunan təlimlərin birinci mərhələsi başlayıb.
"Bu barədə Rusiya Müdafiə Nazirliyi məlumat yayıb.
Məlumata görə, təlimlər çərçivəsində Cənub Hərbi Dairəsinin raket birləşmələri "İsgəndər" operativ-taktiki raket kompleksinin buraxılışı üçün hazırlıqları məşq edir.
Rusiya Müdafiə Nazirliyindən bildirilib ki, ölkənin Aerokosmik Qüvvələrinin aviasiya bölmələrinin şəxsi heyəti də aviasiya silahları, o cümlədən hipersəs raketlərlə təlimlərdə iştirak edir.
Qərb Ukraynanın müvəqqəti olaraq bir neçə dövlətə bölünməsi imkanlarını nəzərdən keçirməli, onlardan biri NATO-ya qəbul edilməlidir.
"Bu fikri Atlantika Şurası yanında Strategiya və Təhlükəsizlik üzrə Amerika “Skoukroft” Mərkəzinin vitse-prezidenti Metyu Kreniq deyib.
Ekspertin fikrincə, Qərb çətin ki, Ukraynanı Rusiya ordusunu məğlub etmək üçün kifayət qədər silahla təmin edə bilsin:
"Əgər bunu etməsək, alternativlər haqqında düşünməli olacağıq. Alternativlərdən biri Ukraynanın qərb hissəsinin NATO-ya qoşulması üçün ayırmaq, sonra isə Ukraynanın qalan hissəsini geri qaytarmaq üçün çalışmaq olardı. Əslində bu, Şərqi və Qərbi Almaniya modeli ola bilər”, - deyə o bildirib.(Axar.az)