Erməni sürücülər Zəngəzurda Ermənistan-İran "Aqarak" sərhəd keçid məntəqəsini bağlayaraq avtomobillərin hərəkətinə icazə vermirlər.

"Aqarak" keçid məntəqəsindən keçən avtomobillərin hərəkəti erməni yük maşınları tərəfindən kəsilib.

İran hakimiyyətinin Ermənistana qayıdarkən almalı olduqları dizel yanacağının qiymətini kəskin artırması barədə qərarı erməni sürücülərin qəzəbinə və kəskin etirazına səbəb olub.

Mövcud qaydalara görə, Ermənistanın ağır yük maşınları İrana boş çənlərlə daxil olur və dolu geri dönməlidir.

Narazılıq həm də onunla bağlıdır ki, sərhəd nəzarəti vəsiqələri erməni dilinə tərcümə olunmadan yalnız fars dilində verilir.

Ermənistanın Dövlət Gəlirləri Komitəsi yaranmış durumla bağlı şərh verməyib.

Twitter

Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyan hökumətdə ciddi kadr dəyişikliklərinə başlayıb. Ermənistan mətbuatı və sosial media mənbələrinin yaydığı məlumata görə, Paşinyan bazar günü bir neçə yüksək vəzifəli şəxsi sərt tənqid edib və bu, onların istefasına gətirib çıxarıb.

Ermənistanın shamshyan.com portalının məlumatına əsasən, baş nazir Nikol Paşinyan bazar günü axşam saatlarında Ərazi idarəetmə naziri Qnel Sanozyanı və Dövlət Gəlirləri Komitəsinin rəhbəri Rustam Badasyanı görüşə çağırıb. Görüş zamanı sərt müzakirələr aparılıb və hər iki rəsmidən istefa ərizəsi yazmaları tələb olunub. Bu hadisənin Paşinyanın hökumətdəki digər güc strukturlarına da təsir etdiyi bildirilir.

Digər istefalar

Məlumata görə, Ermənistanın daxili işlər naziri Vahe Kazaryan da istefa ərizəsini təqdim edib. 24news saytının verdiyi xəbərə əsasən, Kazaryanın ardınca Ermənistanın İstintaq Komitəsinin rəhbəri Arkişti Kyaramyanın da istefa verdiyi haqda şayiələr dolaşır. Hələlik bu məlumatlar rəsmi təsdiqlənməsə də, hökumət daxilində ciddi dəyişikliklərin baş verdiyi açıq-aşkardır.

Kadr dəyişikliklərinin səbəbləri

Paşinyanın bu “təmizliyə” səbəb kimi hökumətin son iclasında güc strukturlarının fəaliyyətinə dair tənqidləri göstərilir. Baş nazirin hökumət üzvlərinə qarşı sərt tonda iradlar səsləndirdiyi və onların fəaliyyətindən narazı qaldığı vurğulanır. Ermənistan mediası yazır ki, Paşinyan güc strukturlarının rəhbərlərinin onun göstərişlərinə uyğun fəaliyyət göstərməməsindən narazıdır.

İdarəetmədə böhran: Müxalifətin reaksiyası

Müxalifət bu dəyişiklikləri hökumətin idarəetmə böhranı kimi dəyərləndirir. Onlar Paşinyanın ölkədəki sosial-iqtisadi və təhlükəsizlik problemlərini həll etmək əvəzinə, güc strukturlarının rəhbərlərini istefaya göndərməklə diqqəti yayındırmağa çalışdığını iddia edirlər.

Tərəfsiz ekspertlər də hesab edir ki, Paşinyanın bu qərarları Ermənistan hökumətində artan daxili gərginlikdən və idarəetmədəki boşluqlardan qaynaqlanır. Hökumət daxilində ciddi dəyişikliklərin olması yeni siyasi böhrana səbəb ola bilər. Rəsmi açıqlamaların olmaması isə vəziyyəti daha da qəlizləşdirir.

Paşinyanın saqqalını qırxması: Sifəti və hökuməti təmizləmək mesajı

Paşinyanın hökumətdəki bu radikal kadr dəyişiklikləri onun bir neçə gün əvvəl verdiyi başqa bir mesajla paralellik təşkil edir. Baş nazir uzun müddətdir imicinin bir hissəsi olan saqqalını qırxıb və bu dəyişiklik sosial mediada geniş müzakirələrə səbəb olub. Siyasi təhlilçilər Paşinyanın bu jestini “sifəti təmizləmək” və “hökuməti təmizləmək” addımları ilə əlaqələndirirlər.

Sosial mediada yayılan fikirlərə görə, Paşinyan saqqalını qırxmaqla yeni bir başlanğıc mesajı vermək və hökumətdəki islahatları daha qətiyyətlə həyata keçirmək niyyətindədir. “Sifəti təmizləmək” simvolizmi ilə yanaşı, “hökuməti təmizləmək” qərarları onun siyasi strategiyasında ciddi dəyişikliklərin xəbərçisi kimi qəbul edilir.

Musavat.com olaraq, bu hadisələri izləməyə davam edəcəyik və Ermənistan hökumətində baş verən dəyişikliklərlə bağlı ən son məlumatları təqdim edəcəyik.

Twitter

ABŞ-ın yeni seçilmiş prezidenti Donald Trampın əsas vəzifəsi ölkəni son 4 ildə yaşadığı qlobal iflasdan çıxarmaqdır.

APA xəbər verir ki, bu barədə “The Federalist” məlumat yayıb.

Məqalədə deyilir: “Tramp administrasiyası həm maddi resurslar, həm də diqqət baxımından xarici siyasətinin uğursuzluğu ilə üzləşməli olacaq”.

Nəşrin məlumatına görə, Vaşinqton hakimiyyəti hərbi proqramlara hər il bir trilyon dollardan çox pul xərcləyir.

Twitter

Azərbaycan xalqını təhqir etmiş ermənipərəst ABŞ konqresmeni Frank Peloni artıq ölkəni tərk edib.

Bu barədə APA-ya diplomatik mənbələrdən məlumat daxil olub.

Qeyd edək ki, F.Peloninin Azərbaycana səfəri ictimaiyyətin sərt qınağına və hiddətinə səbəb olmuşdu.

Sayt diplomatik mənbələrdən dəqiqləşdirib ki, əslində, Frank Peloni noyabrın 18-dən COP29-da iştirak etməyi, Bakıda çoxsaylı görüşlər keçirməyi planlaşdırıb. Bu məqsədlə o, ötən şənbə günü - günorta Bakıya gəlib, həftəsonunu Bakını gəzməklə, qeyri-rəsmi görüşlər keçirməklə yaddaqalan etməyə çalışıb.

Lakin Bakıda hava limanında Azərbaycan mediasına yaxalanan Frank Peloni sualları cavablandırmayıb. Onun gəlişindən xəbər tutan yerli QHT rəhbərləri və ictimai fəallar isə qalacağı otelin qarşısına toplaşıblar. Onların dağılışmasını gözləmək üçün ABŞ konqresmeni marşrutunu dəyişib, otelə getməyib, qəfil COP29-da görünüb. Burada yerli media ondan Azərbaycana qarşı iftira kampaniyaları üçün hər ay erməni lobbi təşkilatlarından nə qədər maliyyə alması, lobbiçilik xidmətləri üçün tariflərinin neçə dollar olması ilə maraqlanıb. F.Peloni sualları cavablandırmadan COP29-un arxa otaqlarında jurnalistlərdən gizlənməyə çalışıb. Ona ABŞ-nin qanunvericilik orqanından təmsilçilərin iştirakı ilə COP29-da keçirilən brifinqdə iştirak təklif olunsa da, ictimai qəzəblə qarşılanan F.Peloni Azərbaycan mediasının sualları ilə üzləşməkdən ehtiyat edərək Bakıda brifinqə qatılmaqdan imtina edib. Onu oteldə Azərbaycanın bir qrup qəzəbli QHT rəhbərləri və ictimai fəalları etiraz aksiyası ilə qarşılayıb. “Pellone, rədd ol!”, “Azərbaycan xalqından üzr istə!” şüarları ilə üzləşən ABŞ konqresmeni otelə mühafizəçilərinin və yerli hüquq mühafizə orqanlarının köməkliyi ilə daxil ola bilib və bütün görüşlərini ləğv edib.

Frank Peloni Azərbaycan xalqının hiddətindən ehtiyat etdiyi üçün oteldən bayıra çıxa bilməyib. Dünən növbəti dəfə Azərbaycan QHT təmsilçilərinin və ictimai fəallarının Peloninin qaldığı otelin qarşısında “Pellone, rədd ol!”, “Pellone - sərhəd pozucusu”, “Pellone, cavab ver” şüarları ilə etiraz aksiyasından sonra Bakıya səfərini yarımçıq qoyaraq qaçmağa çalışıb.

Oteldə çoxsaylı xarici qonaqlar olduğundan içəridə də pərt vəziyyətinə düşüb, lakin oteldən çıxmağa da qorxub.

Onun otel pəncələrindən yaxınlıqda görünən Hərbi Qənimətlər Parkında və Zəfər Tağında Azərbaycanın tarixi qələbəsi ilə yekunlaşan Vətən müharibəsi və antitterror əməliyyatı ilə “Böyük Ermənistan mifi”nin necə məhv olmasını ürək ağrısı ilə izlədiyi, otelin belə yerdə seçiminə görə köməkçilərini sərt danladığı da bildirilir.

Peloninin hava işıqlanmamış - səhərəyaxın oteli xəlvət tərk edərək birbaşa hava limanına gəldiyi, xüsusi çarter reysi ilə Bakını tərk etdiyi bildirilir. Beləliklə, Frank Peloninin Azərbaycana səfəri rüsvayçılıqla yadda qalıb.

Xatırladaq ki, F.Peloni ABŞ-də islamafob, türkofob, maliyyə fırıldaqçısı, korrupsioner konqresmen kimi məşhurdur. Onun fəaliyyəti Azərbaycana qarşı iftiralar üzərində qurulub. F.Peloni ABŞ-da erməni lobbisinin maraqlarını müdafiə edir, dəfələrlə Azərbaycanın suverenliyinə və ərazi bütövlüyünə açıq hörmətsizlik edib.

Twitter

Tramp administrasiyasının yeni qlobal siyasət kursu və Rusiyaya qarşı sanksiyaların bumeranq effekti bəzi Qərb ölkələrini Kremllə düşmənçilikdən imtina edərək, iqtisadi əlaqələrin bərpasına məcbur buraxıb... İndi hətta Rusiya və prezident Vladimir Putin ilə münasibətləri bərpa etmək üçün Avropa ölkələri səhnəarxası rəqabətə başlayıb və Ukrayna savaşı ilə bağlı hərbi-siyasi qarşıdurmanın əsas ağırlıq mərkəzi isə artıq məhz kollektiv Qərbin daxilinə keçmək üzrədir...

"Yeni Müsavat bildirir ki, dünyada situasiya ciddi şəkildə dəyişməyə başlayıb. Belə ki, indiyə qədər ön planda olan qlobal prioritetlər artıq tədricən öz əhəmiyyətini itirmək üzrədir. Hər halda, indi kollektiv Qərbin daxilində müəyyən fikir ayrılıqları və mövqe ziddiyyətlərinin olduğu açıq-aşkar müşahidə edilir. Xüsusilə də, Ukrayna savaşı kollektiv Qərb daxilində parçalanmaya yaxın bir situasiya yaradıb. Və bu, Qərb ölkələri arasında maraq toqquşmalarının artıq geriyə dönməz xarakter aldığını göstərir.

Onu da qeyd etmək lazımdır ki, hazırda qlobal məkanda situasiyanın dəyişməsində həlledici təsir göstərən əsasən iki önəmli səbəb mövcuddur. Belə ki, bəzi Qərb ölkələri Ukrayna savaşına sponsorluq etməkdə çətinlik çəkirlər. Çünki bu ölkələrin hərbi anbarları tamamilə boşalıb. Ona görə də, indi Ukrayna ordusuna hərbi dəstək vermək üçün silah-sursat sifariş etmək məcburiyyətində qalıblar. Bununla həm həm öz tükənmiş hərbi resurslarını yenidən bərpa etmək, həm də Ukrayna ordusunu döyüş ləvazimatları ilə təmin etməlidirlər. Və bütün bunlara külli miqdarda maliyyə vəsaiti lazımdır.

Məsələ ondadır ki, Ukrayna savaşı əksər Qərb ölkələrinin dövlət büdcələrində "yırtıqlar" əmələ gətirməyə başlayıb. Xüsusilə də, Rusiyaya qarşı iqtisadi sanksiyalar bumeranq effekti verdiyindən Avropa məkanında Ukrayna ordusunu təchiz etmək üçün əlavə maliyyə qaynaqları tapmaq olduqca çətinləşib. Üstəlik, Ukrayna ordusuna dəstək və Rusiyaya qarşı sanksiyalar indi Avropa məkanında sosial rifahın məhdudlaşdırılması hesabına başa gəlir. Və Avropa Birliyinin bəzi üzvləri artıq buna tab gətirmək imkanlarından uzaq qalmağa başlayıb.

Təbii ki, qlobal məkanda mövcud prioritetlərin deformasiyaya uğramasında ABŞ-da keçirilən prezident seçkilərinin yekun nəticələri də həlledici səviyyədə rol oynayır. Belə ki, prezident seçkilərinin qalibi olan Donald Tramp öz vədlərinə sadiq qalmaq niyyətini qətiyyən gizlətmir. Ağ Evin yeni sahibi Ukrayna ərazisiləri hesabına Rusiya ilə sülh anlaşmasına cəhd göstərməyə başlayıb. Əgər, ABŞ-ın yeni prezidenti Donald Trampın "sülh planı" reallaşarsa, kollektiv Qərbin Ukrayna savaşına çəkdiyi geriyə dönüşü olmayan xərclər batmış olacaq. Və bu, o deməkdir ki, Bayden administrasiyasının əsas ssenari müəllifi olduğu Ukrayna savaşı üzərindən Rusiya əleyhinə reallaşdırılan strateji hədəflər ən qısa zamanda öz əhəmiyyətini itirmiş olacaq.

Bütün bunları nəzərə aldıqda, bəzi Qərb ölkələrinin Tramp administrasiyasının artıq formalaşdırmağa başladığı yeni qlobal situasiyaya hazırlaşmaq cəhdləri əslində, qətiyyən məntiqsiz və ya absurd deyil. Əksinə, hadisələrin indiki inkişaf istiqamətləri müəyyən mənada, gecikmədən vaxtında davranmaq ehtiyacı yaradır. Xüsusilə də, Ukrayna savaşının yorğunluğu və Tramp administrasiyasının Rusiya ilə münasibətləri yenidən normallaşdırmaq cəhdləri Qərb ölkələrinin yaranmaqda olan fərqli situasiyanı daha praqmatik dəyərləndirməsinə də ehtiyac doğurur. Və belə olduğu təqdirdə, bəzi Avropa ölkələri Rusiya ilə düşmənçiliyi davam etdirməyin əhəmiyyətsiz, yaxud perspektivsiz mövqe olduğunu qəbul etmək məcburiyyətindədir.

Ona görə də, hazırda bəzi Qərb ölkələri böyük sürətlə yeni qlobal proseslərə və indikindən tam fərqli olacağı qətiyyən şübhə doğurmayan situasiyaya hazırlaşmaq barədə düşünməyə başlayıblar. İndi yeni situasiyaya ən hazır ölkə isə məhz Macarıstan hesab olunur. Belə ki, bu ölkənin baş naziri Viktor Orban Ukrayna savaşının lap əvvəlindən başlayaraq, Macarıstanı kollektiv Qərbin Rusiya ilə hərbi-siyasi qarşıdurmaya məhkum buraxan strateji prioritetlərindən uzaq tutmağa çalışırdı. Macarıstan bu müddət ərzində Macarıstan-Rusiya münasibətlərinin qorunmasına da nail olub. Üstəlik, baş nazir Viktor Orban Ukrayna savaşının dayandırılması prosesinə koordinatorluq missiyasını da öz üzərinə götürüb.

Məsələ ondadır ki, Macarıstan baş naziri hələ bir neçə ay əvvəl Rusiya və Çinə səfər etmişdi. Ardınca isə ABŞ-a səfər edən baç nazir Viktor Orban bu iki ölkənin Ukrayna savaşının dayandırılması mövzusunda əsas şərtlərini o vaxt hələ sadəcə, prezidentliyə namizəd olan Donald Trampla qapalı qapılar arxasında müzakirə etmişdi. Nəticədə Macarıstan baş naziri Bayden administrasiyasının və Avropa Birliyinin ortaq qəzəbinə tuş gəlmişdi. Və indiki situasiyanı hələ həmin dövrdə tam dəqiqliyi ilə proqnozlaşdırmağı bacarmış baş nazir Viktor Orban isə özünə qarşı qəzəb qarışıq qınaqlara qətiyyən əhəmiyyət verməmişdi.

Maraqlıdır ki, indi ABŞ-da hakimiyyətə gəlmək hüququ qazanmış Tramp administrasiyası Rusiya ilə münasibətləri bərpa etməyə yönəlik fəaliyyətə başlayıb. Ağ Evin yeni sahibinin emissarları Kreml təmsilçiləri ilə məxfi məsləhətləşmələr aparırlar. Ukraynada və Avropa Birliyi çevrələrində bütün bunlardan ciddi təlaşın olduğu da müşahidə edilir. Tramp administrasiyası və Rusiya ilə çox pozitiv münasibətlərə malik Macarıstan və onun baş naziri Viktor Orban isə indi tam rahatdır. Və üstəlik, Avropa Birliyi məkanında bəzi nüfuzlu ölkələr də indi məhz Macarıstanın mövqeyini təkrarlamaq şansı qazana biləcəklərinə ümid bəsləyirlər.

Nə qədər qəribə də olsa, baş nazir Viktor Orbanın açdığı cığırla irəliləmək qərarı verənlərin arasında Almaniya kansleri Olaf Şolts ön planda yer alır. Belə ki, rəsmi Kiyevin və Avropa Birliyi rəhbərliyinin israrlı müqavimətinə baxmayaraq, Almaniya kansleri Olaf Şolts Rusiya prezidenti Vladimir Putin ilə ünsiyyət mexanizmlərini bərpa etməyə başlayıb. Hər halda, alman kanslerin Kreml sahibi ilə birbaşa telefon danışığı hazırda Avropa Birliyində ciddi rezonans doğurub. Hətta bəzi tərəfdaşları, xüsusilə də, Fransa Almaniyanı da Macarıstan kimi kollektiv Qərbə xəyanət yolu tutmaqda suçlayır. Və bu, hazırda Qərb ölkələri arasında parçalanmanı stimullaşdıran əsas faktor hesab olunur.

Məsələ ondadır ki, Ukrayna savaşına qədər Almaniya iqtisadiyyatı bir çox sahələr üzrə Rusiyaya bağlıydı. Xüsusilə də, Rusiya enerji resurslarının Almaniya üçün taleyüklü əhəmiyyəti varıydı. Ona görə də, Rusiyaya qarşı iqtisadi sanksiyalar ilk növbədə Almaniya iqtisadiyyatına ağır zərbələr vurdu. Hətta hazırda bu ölkə Avropa Birliyi məkanında sosial-iqtisadi böhranın ən yüksək həddə çatdığı dövlətdir. Ona görə də, hazırda rəsmi Berlini Ukraynanın gələcək taleyi və Fransanın ittihamları qətiyyən düşündürmür. Və kansler Olaf Şolts indi Tramp administrasiyasının stimullaşdırdığı yeni situasiyadan faydalanaraq, Rusiya ilə münasibətləri bərpa etməyə can atır. Və bu yaxın vaxtlarda Almaniya ilə Avropa Birliyi arasında siyasi ziddiyyətləri hətta qarşıdurma həddinə də çatdıra bilər.

Göründüyü kimi, Tramp administrasiyasının yeni qlobal siyasət kursu və Rusiyaya qarşı sanksiyaların bumeranq effekti bəzi Qərb ölkələrini Kremllə düşmənçilikdən imtina məcburiyyətində buraxıb. İndi hətta Rusiya və prezident Vladimir Putin ilə münasibətləri bərpa etmək üçün Qərbdə səhnəarxası rəqabət başlayıb. Belə davam edərsə, Ukrayna savaşı ilə bağlı hərbi-siyasi qarşıdurmanın əsas ağırlıq mərkəzi məhz kollektiv Qərbin daxilinə keçəcək. Rusiya isə tezliklə iqtisadi-siyasi izolyasiyadan tamamilə xilas olmaq şansı qazanacaq. Və hazırda prezident Vladimir Putini diktator elan edən Qərb dövlətlərinin bəziləri Kreml sahibini qlobal məkanın aparıcı liderlərindən biri kimi ön plana çıxartmağa çalışacaqlar.

Twitter

Ölkələr arasında əməkdaşlıq dərinləşməyə davam edərsə, Şimali Koreya Ukraynadakı müharibədə Rusiyaya kömək etmək üçün 100 minə qədər hərbçi göndərə bilər.

Məlumatı Bloomberg ekspert hesablamalarına istinadən yayıb.

Nəşrin həmsöhbətlərinin dediklərinə görə, belə bir addım qaçılmaz deyil və bu miqyasda hərbi dəstək - bu baş verərsə - çox güman ki, birdəfəlik dislokasiya deyil, qoşunların rotasiyası ilə partiyalar şəklində həyata keçiriləcək.

Bloomberg-in məlumatına görə, Şimali Koreya qoşunlarının yeridilməsi müharibənin qlobal xarakter aldığını göstərir və bu həftə Braziliyada keçiriləcək G-20 sammitində bu məsələ qaldırılacaq, o cümlədən Almaniya kansleri Olaf Şolsun Çin prezidenti Si Tsinpinlə görüşündə. Keçən həftə Perunun paytaxtı Limada keçirilən Asiya-Sakit Okean İqtisadi Əməkdaşlığının toplantısında bu narahatlıq müttəfiqlər tərəfindən də gündəmə gətirilib.

Twitter

Ekspert: “Trampın formalaşdıracağı yeni komanda əvvəlkindən daha praqmatik işləyəcək”

Amerika Erməni Milli Komitəsi (ANCA) iddia edib ki, ABŞ Senatına və Nümayəndələr Palatasına son seçkilər zamanı 84 namizədi dəstəkləyib, onların da 90%-dən çoxu Konqresə keçib. Bu, Azərbaycan üçün nə deməkdir? Konqresin yeni tərkibi doğrudanmı Ermənistana daha uyğun və sərfəlidir? ABŞ parlamentindəki erməni qrupu qarşıdakı illərdə Donald Trampı özünün Azərbaycan və Türkiyə əleyhinə oyunlarına cəlb edə bilərmi?

Qeyd edək ki, artıq Trampın respublikaçı senator, ermənipərəst və anti-Türkiyəçi, az öncə Azərbaycana qarşı sanksiyaların tətbiqi üçün çağırış edən və ölkəmizi “bölgədə sabitliyi pozmaqda” suçlayan Marko Rubionu dövlət katibi təyin etməsi barədə qərar verdiyi bildirilir.

Belə çıxır ki, Rubio sələfi E.Blinkenə “rəhmət” oxutduracaq?

Həmçinin məlum olub ki, amerikalı sahibkar İlon Mask və əvvəllər Respublikaçılar Partiyasından ABŞ prezidentliyinə namizəd olmuş qatı ermənipərəst və anti-Azərbaycan mövqeli, dilindən “artsax” sözü düşməyən hind mənşəli Vivek Ramasvami Trampın yeni administrasiyasında Hökumətin Effektivliyi Departamentinə rəhbərlik edəcəklər.

Bu barədə D.Tramp keçid komandasının çərşənbə axşamı yaydığı bəyanatda bildirib. “Mən böyük İlon Maskın amerikalı vətənpərvər Vivek Ramasvami ilə əməkdaşlıq edərək Hökumətin Effektivliyi Departamentinə (DOGE) rəhbərlik edəcəyini elan etməkdən məmnunam. Bu böyük amerikalılar birlikdə mənim administrasiyama hökumət bürokratiyasını aradan qaldırmaq, həddindən artıq tənzimləmələri, israfçı xərcləri azaltmaq və federal agentlikləri yenidən strukturlaşdırmaq üçün yol açacaqlar”, - bəyanatda deyilir.

Nəhayət, o da bəlli olub ki, Tramp başqa bir qatı ermənipərəsti - Tulsi Qabbardı ABŞ Milli Kəşfiyyatının direktoru təyin etmək qərarına gəlib. Qabbard ABŞ-ın erməni strukturları ilə çox yaxın münasibətlərə malikdir. 2017-ci ildə o, Amerika Erməni Milli Komitəsinin təşkil etdiyi Forum çərçivəsində Ermənistana və qanunsuz olaraq Qarabağa səfər edib.

Bakının bu təyinatlardan dolayı gözləntiləri nədir? Narahatlığa əsas varmı?

Elşən Mustafayev

AMİP sədrinin beynəlxalq əlaqələr üzrə müavini Elşən Mustafayevin fikrincə, Amerika kimi dövlətdə bir ovuc erməni lobbisinin maraqlarını dövlət maraqlarından üstün tutmazlar: “ABŞ-da Konqres və Senata son seçkilərdə Respublikaçılar Partiyasının hər iki palatada üstünlüyü əldə etməsi növbəti mərhələdə Trampın fəaliyyəti istiqamətində önünü tam açdı. Hazırda bir çoxları bu situasiyadan istifadə etməklə istədikləri qərarların qəbul olunmasına cəhd göstərəcəklər. O cümlədən erməni lobbisi də bütün vasitələrlə buna çalışacaq. Onlar seçkilərdə dəstəklədikləri namizədlərə ümid edərək müəyyən təsir imkanları əldə etdiklərini düşünürlər. Bir başqa məsələ həmin namizədlərin hansı partiyadan olmalarıdır. Yəni çoxluğun yaxud azlığın içindən. Bütün bunlara rəğmən nəzərə alınmalıdır ki, Qərbdə, xüsusən də, ABŞ-da əsasən siyasətçilərin öncə verdiyi bəyanatlarla, hadisələrə yanaşması ilə seçildikdən sonra olan fəaliyyətinin böyük fərqi olur. Yaxud müxalifətdə olan partiyanın hakimiyyətə gəlməsindən sonra da fərqli davranışlarını görürük. Yəni dünən kimlərinsə səsini, yaxud rəğbətini qazanmaq üçün vədlər verən siyasətçilərin əksəriyyəti sonradan fərqli siyasət yürütməyə məcbur olurlar. Amerika kimi ölkələrdə dövlətin siyasətinə və maraqlarına uyğun gəlməyən hər hansı siyasətin yürüdülməsindən çəkinilib. Bir ovuc erməni lobbisinin maraqlarını isə dövlət maraqlarından üstün tutmazlar. Yox əgər ABŞ-da yeni komanda işə başladıqdan sonra Senatda, Konqresdə yaxud Dövlət Departamentində Azərbaycan əleyhinə hər hansı ciddi fəaliyyət baş verəcəksə, bu, erməni lobbisinin işinin nəticəsi olmayacaq. Amma düşünürəm ki, Trampın formalaşdıracağı yeni komanda özündən əvvəlkindən daha praqmatik işləyəcək. Marko Rubionun dövlət katibi olması belə inanmıram ki, nəyisə dəyişsin. Onun ən azı Cənubi Qafqaza baxışlarının öncə verdiyi bəyanatlardan fərqli olacağı şübhəsizdir. Çünki, dediyim kimi, dövlət siyasətinin formalaşdırdığı çərçivədən çıxmaq mümkün deyil. Cənubi Qafqaza münasibətdə isə Trampın - Respublikaçıların daha realist və obyektiv münasibət ortaya qoyacağı gözlənilir”.

 Elxan Şahinoğlu 

“Atlas” Araşdırmalar Mərkəzinin rəhbəri Elxan Şahinoğlu narahatçılığa heç bir əsas görmür. O, Trampın komandasında əsas söz sahibi olduğunu qeyd etdi: “Donald Tramp gələn il yanvarın 20-də andiçmə mərasiminin günü məlum olmasına baxmayaraq, indidən komandasını formalaşdırmağa başlayıb. Üstəgəl artıq bir sıra ölkələrin liderləri ilə də telefon danışıqları aparıb. İndidən öz hədəflərini müəyyənləşdirməyə çalışır. Əsasən hədəfləri də bəllidir, miqrantlarla mübarizə, Rusiya-Ukrayna müharibəsinin bitirilməsi və Çinlə iqtisadi zəmində rəqabətin davam etdirilməsi. Bəli, Trampın komandasında Çinə, Rusiyaya qarşı sərt mövqedən çıxış edənlər var. İçərilərində erməni lobbisinə sıx bağlılığı olanlar da var. Türkiyə, Azərbaycanı sərt tənqid edənlər də mövcuddur. Amma bundan ehtiyatlanmağa dəyməz. Çünki bütün məsələləri Tramp özü həll edəcək. Onun dörd illik prezidentliyi dövründə Azərbaycan Prezidentinə xeyli sayda məktubları olmuşdu. Əməkdaşlığın inkişafının tərəfdarı idi. O zaman da onun komandasında müəyyən fiqurlar var idi ki, Azərbaycan və ya türk dünyasına qarşı sərt mövqedən çıxış edirdilər. Amma əsas söz sahibi dediyim kimi Trampdır, o zaman da belə idi, məncə, indi də belə olacaq. Zatən Azərbaycan əsas məsələsini həll edib. Ərazi bütövlüyümüzü təmin etmişik. Yəni Amerikanın Azərbaycana təzyiq etmək alətləri də yoxdur. Bu baxımdan əksinə düşünürəm ki, Tramp administrasiyasının Azərbaycanla əməkdaşlıq etməyə ehtiyacı var. Cənubi Qafqazın açar dövlətinə çevrilmişik. Mərkəzi Asiyanın resursları da Azərbaycandan keçəcək. Bu günlərdə COP29 çərçivəsində Azərbaycan nə qədər saziş və anlaşmalar imzaladı. İmzaladığı dövlətlərin də Amerika ilə tərəfdaşlığı var, Qazaxıstan, Özbəkistan, bəzi Avropa dövlətləri, o cümlədən, Səudiyyə Ərəbistanı. Bu baxımdan düşünürəm ki, Trampın komandasında müəyyən ermənipərəst, erməni lobbisinə sıx bağlılığı olan fiqurlar olsa da, onlar yeni prezidentin xarici siyasətini öz istədikləri kimi formalaşdıra bilməyəcəklər. Bunu Trampın özü formalaşdıracaq, yəni xarici siyasəti. Onun üçün də narahatlıq üçün heç bir əsas görmürəm. Yenə də təkrar edirəm ki, əsas söz sahibi Trampdır. Tramp isə, keçən prezidentlik dövründə də göstərdi ki, Azərbaycan və Türkiyə ilə əməkdaşlıqda maraqlıdır. Üstəgəl, onu da unutmayaq ki, məhz Trampın dörd illik prezidentliyi dövründə Azərbaycan ərazi bütövlüyünü təmin etdi”.

Twitter

Günay Ağamalı: “Yarımçıq sülhdən söhbət belə gedə bilməz”

Niyaməddin Orduxanlı: “Azərbaycan Ermənistana çağırış edib ki, Minsk qrupundan imtina edək”

Asif Nərimanlı: “ATƏT rəhbərliyi Minsk qrupunun ləğvini müzakirəyə çıxara bilər”

Gələn ay, dekabrın 5-6-da Maltada ATƏT-ə Avropada Təhlükəsizlik və Əməkdaşlıq Təşkilatına (ATƏT) üzv ölkələrin XİN başçılarının illik toplantısı keçiriləcək. Tədbirə Rusiya XİN rəhbəri Sergey Lavrovun da qatılacağı gözlənilir.

Lakin Lavrova görə, ATƏT dərin böhran yaşayır və bu böhrandan çıxa bilməyəcək. “Qərbin bu təşkilatın bütün nizamnamə sənədlərini pozaraq atdığı addımlardan sonra onun qalıb-qalmayacağını bilmirəm”, - nazir vurğulayıb.

Onun sözlərinə görə, Qərb ATƏT-ə öz birtərəfli və rusofob yanaşmalarını sırımağa çalışıb.

Az öncə Polşanın xarici işlər naziri Radoslav Sikorski bildirmişdi ki, Qərb Lavrovun iştirak edəcəyi ATƏT xarici işlər nazirlərinin görüşünü boykot edib-etməmək barədə hələ qərar verməyib.

Qeyd edək ki, bu, Rusiyanın Ukraynaya təcavüzündən sonra (2022) Lavrovun Qərb ölkəsinə ilk səfəri olacaq - əgər baş tutarsa təbii ki.

Təşkilatın böhran içində olduğunu isə onun yaratdığı üzdəniraq Minsk qrupunun (MQ) uğursuz fəaliyyətindən də görmək olardı. Xatırladaq ki, Azərbaycan sülh müqaviləsini yaxınlaşdırmaq və qarşılıqlı etimadı artırmaq üçün Ermənistana bu qurumun rəsmi ləğvindən ötrü ATƏT-ə birgə müraciət ünvanlanmağı təklif edib. İrəvan isə hiyləgərcəsinə buna yalnız sülh müqaviləsindən sonra razılıq verəcəyini bildirib. Bu da onun Azərbaycana qarşı ərazi iddiasından əl çəkmədiyinin daha bir sübutudur.

Qəribə durumdur: təşkilat böhran içində, Minsk qrupu isə formal da olsa, qalır. Ermənistan nəyə ümidlidir?

Milli Məclisin deputatı, Ana Vətən Partiyasının sədr müavini Günay Ağamalı hesab edir ki, hazırda Azərbaycanın siyasi gündəliyində ATƏT-in Minsk qrupu ilə bağlı hər hansı bir müzakirə predmeti yer almır: “Ermənistan 30 ilə yaxın müddətdə BMT Təhlükəsizlik Şurasının 4 qətnaməsini görməzdən gələrək Azərbaycan torpaqlarını işğal altında saxladı. 1992-ci ildə ATƏT-in nəzdində yaradılan Minsk qrupu isə proses ətrafında imitasiya xarakteri daşıyan fikirlər səsləndirməklə sadəcə mövcud status-kvonu qoruyub saxlamağa çalışdı. Bu səbəbdən, ATƏT-in Minsk qrupu və digər beynəlxalq təşkilatların fəaliyyətsizliyi işğal olunmuş torpaqlarımızı hərbi gücün tətbiqi ilə azad etməyə sövq etdi. Nəticədə, 44 gün davam Vətən savaşı ilə Azərbaycan tarixi ədaləti bərpa etdi və işğal olunmuş torpaqlarımızı geri qaytardı. Artıq münaqişənin həllindən dörd il keçir və Azərbaycanın siyasi gündəliyində Minsk qrupu ilə bağlı hər hansı bir müzakirə predmeti yer almır. Ona görə də həmsədrlik institutu öz legitimliyini itirib və o ləğv olunmalıdır. Lakin, son dövrlər Ermənistanın və bəzi Qərb ölkələrinin Minsk qrupunun yenidən canlandırılması üçün çalışdığını müşahidə edirik. Rəsmi İrəvanın mövcud sülh gündəliyində vaxt qazanmağa hesablanmış addımlarını strateji üstünlük əldə etmək cəhdləri kimi qiymətləndirməliyik. Ermənistan normallaşma prosesini uzatmaqla beynəlxalq müstəvidə dəstək qazanmağa çalışır və yardım edilən silah-sursatla hərbi aventuraya yönəlir. Qərb isə analoji vəziyyətə qayıtmaq üçün Minsk qrupunun canlandırılmasında maraqlıdır. Ancaq bu tamamilə qeyri-real bir yanaşmadır və rəsmi Bakının prinsipləri bəllidir. Biz Ermənistanı bütün müddəaları təmin edilmiş sülh müqaviləsini imzalamağa çağırırıq. Həmin məlum şərtlər reallaşmadıqca hər hansı bir yarımçıq sülhdən söhbət belə gedə bilməz”.

Ədalət, Hüquq və Demokratiya Partiyası sədrinin müavini, politoloq Niyaməddin Orduxanlının sözlərinə görə, həm ATƏT, həm də ATƏT-in Minsk qrupu Azərbaycan xalqı üçün çoxdan ölüb: “30 il Azərbaycan torpaqlarının işğalda qalmasına, 1 milyon soydaşımızın didərgin düşməsinə və 20% ərazinin işğalda qalmasına şərait yaradan Minsk qrupundan gözləntimiz yox idi. Bütün beynəxalq hüququ ayaqlar altına atmışdı. ATƏT ona görə böhran vəziyyətinə düşüb ki, Amerikanın əlində oyuncaq bir quruma çevrilib. ABŞ-ın siyasi qərarlarını icra etməklə məşğuldur. Bu baxımdan Rusiyanın XİN rəhbəri haqlı olaraq ATƏT-in dərin böhran vəziyyətində olduğunu doğru xarakterizə edib. Ölü qurum kimə lazımdır? Və o təşkilat Rusiya-Ukrayna müharibəsində də birtərəfli mövqe nümayiş etdirdi. Ən maraqlısı odur ki, ATƏT Ukraynanın ərazisini işğal edən, təcavüzkarlıq edən Rusiyanı işğalçı adlandırır, tədbirlərində, konfranslarında Rusiyanı görmək istəmir, ancaq eyni işğalçılığı Azərbaycana edən, təcavüzkarlıq edən Ermənistana böyük dəstək verir. İşğalçının biri yaxşıdır, digəri pis? Budur ATƏT-in ikiüzlü, riyakar siyasəti. Azərbaycan sülhü əldə etmək üçün Ermənistana çağırış edib ki, Minsk Qrupundan imtina edək. Ancaq buna Ermənistan razı olnayacaq. Çünki qeyd etdiyim kimi, bütün gücü ilə ermənilərə dəstək verirlər. Qərb liderləri bu gün Paşinyanı başa salıblar ki, sülh imzalamaq olmaz, Rusiya-Ukrayna müharibəsinin yekununu gözləmək lazımdır, Putini devirib yenidən Rusiyaya Amerikapərəst birini gətirə bilərik və bu zaman yenidən Azərbaycan ərazilərini Rusiyanın əli ilə işğal edib, ermənilərə qaytaracağıq. Bu baxımdan Paşinyan bütün gücü ilə, müxtəlif təklif və bəhanələrlə Azərbaycanla sülh sazişini imzalamaqdan yayınır. Vaxt udur. Bu gün həm də ABŞ və Qərbin narahat olduğu faktor Qarabağdan gedən ermənilərin Ermənistanda və xaricdə məskunlaşmasıdır. Bu erməniləri vaxt keçdikdən sonra Qarabağa qaytarmaq çox çətin olacaq və Amerika həmin ermənilər vasitəsilə Azərbaycana təzyiq edə bilməyəcək”.

Siyasi analitik Asif Nərimanlı Minsk qrupunun mövcudluğunda maraqlı tərəflərin olduğunu qeyd etdi: “Qarabağ münaqişəsinin mövcud olduğu dövrdə beynəlxalq güclərin sərgilədiyi mövqe - işğalçı ilə işğala məruz qalan arasında fərqin qoyulmaması, bir çox hallarda işğalçının dəstəklənməsi mövcud beynəlxalq münasibətlər sisteminin çürüdüyünü təsdiq edirdi. Azərbaycan müharibədə faktiki olaraq, BMT qətnamələrini icra edərək, dünyanın ən ali orqanını, həm də beynəlxalq münasibətlər sistemini düşdüyü biabırçı vəziyyətdən xilas etdi. Ukrayna müharibəsi isə ümumiyyətlə mövcud dünya nizamının - təhlükəsizliyin və sabitliyin zəmanəti hesab olunan mövcud təşkilatların artıq lazımsız olduğunu bir daha ortaya çıxardı. Bu mənzərə fonunda ATƏT-in fəaliyyəti artıq effektivsizdir. Buna rəğmən, təşkilatın Minsk qrupunu hələ də de-yure ləğv etməməsi də onun qeyri-adekvat fəaliyyətindən qaynaqlanır. Çünki Minsk qrupunun hələ də de-yure mövcudluğu artıq siyasi məsələdir və müəyyən qüvvələr burada maraqları var. Doğrudur, ATƏT-də qərarlar yekdilliklə qəbul edilir, Minsk qrupunun de-yure ləğvi gündəmə gələrsə, qərarın qəbul edilməməsi də ola bilər. Lakin ATƏT rəhbərliyi ən azından Minsk qrupunun ləğvini müzakirəyə çıxara bilər. Bunun edilməməsi də bu təşkilatın reallığa qeyri-adekvat olduğunu təsdiq edir. Minsk qrupunun hələ də de-yure saxlanılmasında həm Ermənistanın, həm də regionda maraqları olan ölkələrin məqsədi var. Misal üçün, Fransa bu məsələdə əsas maraqlı tərəflərdən biridir. Burada məqsəd rəsmi Bakıya qarşı təzyiq aləti kimi istifadə etməkdir. Çünki Qarabağ münaqişəsi həll edilsə də, bu reallığı inkar edənlər və regionda şərtlər dəyişərsə, yenidən ”erməni məsələsini" kart kimi ortaya atmağı planlaşdıranlar var. Ermənistan da Minsk qrupunun de-yure ləğv edilməməsindən bu məqsədlə istifadə edir. Gələcəkdə regional şərtlərin dəyişə biləcəyi ehtimalından yapışırlar, bunun olmayacağını bilsələr də. Lakin cari dövrdə Minsk qrupunun de-yure ləğv edilməməsindən Bakı ilə danışıqlarda kart kimi istifadə etdikləri istisna edilməməlidir. Azərbaycan Ermənistana Minsk qrupunun ləğvi ilə bağlı birgə müraciət etməyi təklif edir. Mümkündür ki, İrəvan Bakıdan qarşılığında “nəsə alaraq” bunu etməyi düşünür".

Twitter

İsrail "Hizbullah"ın qalası kimi tanınan Dahiyədəki Qubeyri və Burj əl-Baracine bölgələrini hədəf alıb.

Bu barədə Livanın rəsmi agentliyi NNA məlumat yayıb.

İsrail ordusu Livanın paytaxtı Beyrutun cənubunda yerləşən Burj əl-Bərəcnə, Hadath, Haret Hreik və Tayuneh ərazilərini vurub. Tayunehdə vurulan bina dağıdılıb.

İsrail Ordusunun sözçüsü Aviçay Adraenin sözlərinə görə, şiddətli hücumlardan sonra ərazini toz və tüstü buludları bürüyüb. Qubeyri bölgəsinə isə ilk mərhələdə PUA və qırıcı təyyarə ilə 3 hava hücumu həyata keçirilib. Nəticədə Qubeyri bələdiyyəsi yaxınlığındakı bina dağlıb.
Verilən xəbərə görə, hücumdan öncə "Hizbullah" üzvləri və Qubeyri sakinləri təhlükəsiz əraziyə köçmələri barədə xəbərdarlıq edilib.

Twitter